Wydział Sztuk Pięknych Uniwersytetu Rzeszowskiego i Akademia Nauk Stosowanych w Nowym Sączu wraz z autorkami Międzynarodowego Projektu Artystyczno-Naukowego „KANTOR. Trzeba być…” serdecznie zapraszają do Ośrodka Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora Cricoteka na panel dyskusyjny, multimedialną wystawę, prezentację filmów i książki 5.06.2025 o godz. 10.00 – 12.30.
W dyskusji o międzynarodowym projekcie artystyczno-naukowym KANTOR. TRZEBA BYĆ… (2022-2025) biorą udział:
– autorki projektu / moderatorki panelu: Iwona Bugajska-Bigos (Akademia Nauk Stosowanych w Nowym Sączu), Anna Steliga (Uniwersytet Rzeszowski, Rzeszów)
– uczestnicy projektu: Edyta M. Nieduziak (Uniwersytet Śląski w Katowicach), Irena Walat (Kantorówka – Ośrodek Dokumentacji i Historii Regionu – Muzeum Tadeusza Kantora, Wielopole Skrzyńskie), Bartosz Nalepa i Helena Gruszka (Dom Pomocy Społecznej dla Osób Przewlekle Psychicznie Chorych, Rzeszów), Jan Reszkiewicz i Jacek Wróbel (Warsztat Terapii Zajęciowej przy Fundacji Pomocy Osobom z Autyzmem „MADA”, Nowy Sącz)
– artyści, studenci, terapeuci m.in. ze Środowiskowego Domu Samopomocy w Sokołowie Małopolskim.
Wydarzenie filmują: Maciej Szabla oraz Mirosław Kuk
Międzynarodowy projekt artystyczno-naukowy KANTOR. TRZEBA BYĆ… (2022-2025) obejmuje warsztaty artystyczne, cykl wystaw (Ośrodek Konferencyjno-Wystawienniczy Kasztel, Oddział Muzeum – Dwory Karwacjanów i Gładyszów w Gorlicach, Szymbark; Miasteczko Galicyjskie – Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu, Nowy Sącz; Kantorówka – Ośrodek Dokumentacji i Historii Regionu – Muzeum Tadeusza Kantora, Wielopole Skrzyńskie; Galeria Sztuki Współczesnej – Centrum Edukacji Plastycznej, Przemyśl; Ośrodek Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora Cricoteka, Kraków), a także monografię (publikacja dostępna pod linkiem: http://wydawnictwo.ans-ns.edu.pl/images/pdf/Kantor_2022__.pdf).
Koncepcja i realizacja projektu:
dr hab. Iwona Bugajska-Bigos, prof. ANS, Akademia Nauk Stosowanych w Nowym Sączu
dr Anna Steliga, Uniwersytet Rzeszowski w Rzeszowie
Organizatorzy:
Akademia Nauk Stosowanych w Nowym Sączu
Katedra Edukacji artystycznej i sztuk wizualnych
Koło Artystyczno-Naukowe „Piekarnia“, ANS w Nowym Sączu
Uniwersytet Rzeszowski w Rzeszowie
Instytut Sztuk Pięknych (obecnie: Wydział Sztuk Pięknych), Sztuki wizualne i Grafika
Partnerzy projektu:
Kantorówka – Ośrodek Dokumentacji i Historii Regionu Muzeum Tadeusza Kantora, Wielopole Skrzyńskie, Polska
Ośrodek Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora CRICOTEKA, Kraków, Polska
Uniwersytet Śląski w Katowicach, Polska
Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu, Polska
Muzeum Dwory Karwacjanów i Gładyszów w Gorlicach (oraz oddział w Szymbarku), Polska
Galeria Sztuki Współczesnej w Przemyślu, Polska
Polska Państwowa Akademia Nauk Stosowanych, Przemyśl, Polska
Rówieński Państwowy Uniwersytet Humanistyczny, Równe, Ukraina
Uniwersytet Complutense, Madryt, Hiszpania
Uniwersytet Konstantyna Filozofa, Nitra, Słowacja
Kean University, New Jersey, Marymont Manhattan College, NYC Union County College in New Jersey, USA
Ligustica Academy of Fine Arts in Genoa, Italy
Institut for education in art therapy, Terra Therapeutica, Bratislava, Slovakia
Warsztat Terapii Zajęciowej przy Fundacji Pomocy Osobom z Autyzmem MADA, Nowy Sącz, Polska
Dom Pomocy Społecznej dla Osób Przewlekle Psychicznie Chorych, Rzeszów, Polska
Środowiskowy Dom Samopomocy, Sokołów Małopolski, Polska
Artyści z Austrii, Łotwy, Francji, Ukrainy i Włoch
Nie można być ciągle na fali – trzeba być falą;
nie należy się przejmować, że „odpływa” – fale wracają.
Tadeusz Kantor, Z notatnika, 1956
Międzynarodowy Projekt Artystyczno-Naukowy. KANTOR. TRZEBA BYĆ… rozpisany na lata 2022-2025, powraca do Tadeusza Kantora – tego „najbardziej światowego z polskich artystów i najbardziej polskiego z artystów światowych”. W 1990 roku odszedł od nas jeden z najwybitniejszych twórców sztuki XX wieku.
Jednak czy współcześnie łatwo jest wytłumaczyć artystom z innych obszarów kulturowych i narodowościowych lub artystom z najmłodszego pokolenia twórców, a także osobom z niepełnosprawnościami, które wypowiadają się poprzez sztukę, na czym polegał fenomen jego wyobraźni? Niezaprzeczalnie Kantor był artystą wszechstronnym. Zwykł mawiać o sobie, że „totalnym”. To wyjaśniałoby fakt, że rozdzielanie jego dzieła życia na poszczególne „dyscypliny” jest ryzykowne i niepotrzebne. Dla wielu zostanie już na zawsze człowiekiem teatru, a inni „wydzielą” go jako malarza, scenografa, poetę, aktora czy happenera. Wszyscy jednak będą zgodni, co do jednego – w każdej z tych „dyscyplin” myślał obrazami, tylko częściej zamiast farb używał aktorów i rekwizytów. Tak jak różnorodne środki wyrazu stosował Kantor, tak różnorodny zestaw Gości zaproszono do tego projektu.
Artystyczna biografia Tadeusza Kantora to skondensowana historia sztuki współczesnej. Jego twórczość to lekcja prawdziwej awangardy: wierność bezustannej kreacji, ciągły niepokój ryzyka, przekraczanie siebie. Wybór jednej sprawdzonej konwencji to groźba skostnienia, artystyczny oportunizm. Kantor przez cały czas dążył w sztuce do Wielkiej Syntezy. I do dialogu z tak otwartą postawą artystyczną zaproszono różnorodnych uczestników projektu np. w macierzystych Uczelniach autorek projektu (UR i ANS) zadanie zmierzenia się ze sztuką Kantora otrzymali m.in. studenci I roku studiów licencjackich. Wszyscy Uczestnicy projektu sięgnęli po cały wachlarz działań Mistrza i podjęli się dialogu z jego twórczością. Mimo że rekwizyt, jakim jest parasol kusił pierwszy ze wszystkich (i skusił niektórych do własnych realizacji), to jednak podjęto dyskurs m.in. z projektami architektury niemożliwej, z kolażem, ambalażem, informelem, czy wybranymi elementami teatru tworząc makiety, rekwizyty i niejednokrotnie ożywiając lalki w animacjach poklatkowych.
Dla polskiej sztuki (ale jak pokazuje projekt – nie tylko) Tadeusz Kantor to ważny twórca – symbol XX wieku. Serdecznie Państwa zapraszamy do dialogu z Mistrzem i do świata artystów, którzy reinterpretują Kantora po swojemu, zgodnie z zasadą Mistrza, że sztuka to bicie się o wolność, jeśli walki o wolność nie ma, to nie ma sztuki!
Materiały pokonferencyjne:
1. Wystawa multimedialna KANTOR TRZEBA BYĆ pptx —-1
2. Zapis filmowy panelu dyskusyjnego: „KANTOR. Trzeba być…”, Cricoteka, 5.06.2025, cz. I i cz. II