Przed nami eksperyment teatralny, który jest próbą spojrzenia na ostatnie dzieło Kantora z dwóch perspektyw: naukowej i artystycznej. Przez sześć miesięcy grupa osób związanych z teatrem, tańcem czy performansem będzie poszukiwać sensów, możliwych scenariuszy i niedokonanych przesunięć w spektaklu Tadeusza Kantora Dziś są moje urodziny.
Informacje praktyczne:
Część produkcyjna (warsztaty, próby): styczeń – kwiecień 2025 r.
Za udział w części produkcyjnej przewidziane jest honorarium.
Pokazy premierowe: 4 i 5 kwietnia 2025
Szczegóły projektu:
Projekt Cricoteki rozpocznie się od rekrutacji osób chętnych do wzięcia udziału w pracy nad spektaklem. Nabór będzie otwarty do 15 września. Punktem wyjścia do pracy scenicznej będzie seria 10 seminariów z zaproszonymi badaczami, badaczkami i osobami związanymi z Teatrem Cricot 2.
Po udziale w seminariach i warsztatach, podczas „work in progess” grupa uczestników i uczestniczek, wspólnie z aktorem Teatru Cricot 2 Bogdanem Renczyńskim, stworzy nowy, oparty na tym procesie spektakl. Premiera zaplanowana została na kwiecień 2025.
Dziś są moje urodziny – poszukiwania to projekt, który w całości został zaplanowany z myślą o ostatnim teatralnym dziele Tadeusza Kantora – Dziś są moje urodziny. Spektakl posiada różnorodne, nierzadko sprzeczne sensy; wpisane są w niego napięcia, fatum, graniczność, piękno, klęska. Prace nad przedstawieniem zostały przerwane nagle, w konsekwencji nagłej śmierci Kantora po jednej z ostatnich prób. Przez to często postrzega się ten spektakl w kategoriach dzieła niedokończonego. Przedstawienie miało swoją premierę w Tuluzie w 1991 roku i grane było kilkadziesiąt razy do 1992 roku. Dla porównania Umarłą klasę pokazywano około pięciuset razy. Dziś są moje urodziny nie zdobyły rozgłosu porównywalnego do wcześniejszych spektakli Teatru śmierci. Projekt jest też pretekstem by w poszukiwaniu interpretacyjnych tropów sięgnąć do zasobów Żywego Archiwum, które stało się sercem założonej w 1980 roku Cricoteki.
Dla części krytyków Dziś są moje urodziny to dzieło niedomknięte, wybrakowane właśnie przez nieobecność Kantora. W ten sposób spektakl postrzegał Guy Scarpetta, w opinii La deuxième mort de Tadeusz Kantor (Druga śmierć Kantora): „Długo wahałem się, nim zabrałem głos na ten temat. Gdyż dobrze rozumiem, jakie motywy (aż nazbyt ludzkie) skłoniły aktorów Kantora do walki, by jego teatr nie umarł razem z nim. Jeśli w końcu to zrobię, jest to z myślą o tych wszystkich młodych widzach, którzy nigdy nie widzieli spektakli Kantora za jego życia, którzy mogą paść ofiarami tego fałszerstwa i nie móc już odróżnić niezręcznego naśladownictwa od oryginału”.
Celem projektu Cricoteki nie jest odtworzenie spektaklu Tadeusza Kantora, ale próba zbudowania w pełni autonomicznego dzieła teatralnego, powstałego ze zderzenia nowego pokolenia artystów i artystek z dziełem założyciela Teatru Cricot 2. Analiza krytyki spektaklu, jego odbioru i popremierowych losów będzie jednym z elementów pracy.
Tematy spotkań zogniskowane będą wokół istotnych dla dzieła wątków – od prezentacji stanu badań nad przedstawieniem, po krytyczne perspektywy związane z pamięcią i post-pamięcią o spektaklu, metodą pracy Tadeusza Kantora czy wieloaspektową dramaturgią. Zgromadzone w zasobach Archiwum Tadeusza Kantora w Cricotece materiały będą stanowiły podstawę procesu badawczego i działań twórczych. Projekt ma angażować sztukę i naukę, które razem są w stanie nie tylko opowiedzieć o zamkniętym już procesie twórczym, ale także uruchomić kolejny.
Cykl seminariów wprowadzających projekt przyjmie formułę otwartych dla publiczności spotkań. Zachęcamy do udziału w nich osoby zajmujące się studiami nad teorią oraz historią sztuki, teatru i performansu. Szukamy tych, którzy chcą w trybie wspólnej pracy odkrywać tajemnicę ostatniego spektaklu Tadeusza Kantora, a przede wszystkim osoby, które czynnie zajmują się teatrem, performansem czy dramaturgią.
Szukamy tych, którzy chcą w trybie wspólnej pracy odkrywać tajemnicę ostatniego spektaklu Tadeusza Kantora, a przede wszystkim osób, które czynnie zajmują się teatrem, performansem czy dramaturgią.
Uczestnictwo w części seminaryjnej przedsięwzięcia będzie jednocześnie przepustką do udziału w artystycznej części projektu.
Harmonogram seminariów:
Miejsce: Sala edukacyjna Cricoteki (ul. Nadwiślańska 2–4 w Krakowie)
Godzina rozpoczęcia spotkań: 18:00
Data: 08.10.2024
Temat: Dziś są moje urodziny – o obrazach przedstawienia, które wyłaniają się z cienia archiwum
Prowadzący: Tomasz Pietrucha (Cricoteka)
Data: 15.10.2024
Temat: Debata z udziałem artystek i artystów Teatru Cricot 2
Prowadzący: Paweł Głowacki
Data: 24.10.2024 (sala teatralna Cricoteki)
Temat: O językach choreograficznych w Dziś są moje urodziny Tadeusza Kantora
Prowadząca: Anna Królica (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu)
Data: 7.11.2024
Temat: „Ale po co ja to opowiadam?” – teatr i postpamięć
Prowadząca: Marta Bryś (Akademia Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie)
Data: 27.11.2024
Temat: Dziś są moje urodziny – proces twórczy i uczestnictwo artysty we własnym dziele
Prowadzący: Marek Pieniążek (Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie)
Data: 03.12.2024
Temat: Tadeusz Kantor. Autoportrety. Sztuka sytuacji granicznych
Prowadząca: Małgorzata Paluch-Cybulska (Cricoteka)
Data: 04.12.2024
Temat: Artyści obecni! Zespół jako żywe archiwum Dziś są moje urodziny
Prowadząca: Katarzyna Fazan (Uniwersytet Jagielloński w Krakowie)
Data: 10.12.2024
Temat: Dramaturgia dźwięku w spektaklu Dziś są moje urodziny
Prowadząca: Anna R. Burzyńska (Uniwersytet Jagielloński w Krakowie)
Data: 11.12.2024
Temat: Sobowtóry tekstów – Dziś są moje urodziny między dokumentem a improwizacją
Prowadzący: Paweł Stangret (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie)
Data: 17.12.2024
Temat: „Ja się nie będę bez przerwy złościł!” – kryzys na próbach a etyka pracy (na podstawie prób do spektaklu Dziś są moje urodziny T. Kantora)
Prowadząca: Monika Kwaśniewska (Uniwersytet Jagielloński w Krakowie)
Kuratorzy: Tomasz Pietrucha, Bogdan Renczyński
Producentki: Justyna Droń, Anna Rejowska
Identyfikacja graficzna: Andrea Nikolov
Promocja: Małgorzata Kmita – Fugiel, Zofia Mikołajska
Obsługa techniczna: Mariusz Gąsior, Michał Warmusz
Opieka publiczności: Aleksandra Treder
Współpraca: Wiktor Bury, Joanna Geroch. Magdalena Link – Lenczowska, Aldona Mikulska, Agnieszka Oprzadek, Małgorzata Paluch-Cybulska, Anna Pulit, Małgorzata Raczkowska, Luna Sawka, Olena Yanushewska,Natalia Zarzecka, Dorota Ziajko
Produkcja: Cricoteka
Partnerzy: Staromiejskie Centrum Kultury Młodzieży, Wydział Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego
Patroni medialni: TVP 3 Kraków, TVP Kultura, Radio Kraków, Radio Kraków Kultura, Gazeta Wyborcza, e-teatr, Czas Kultury
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.
