Tadeusz Kantor. Cholernie spadam!

23 października 2015 – 27 marca 2016 / Wystawa została przedłużona do 15 maja!

Wernisaż: 23 października 2015, godz. 18:00
Koncert Images immanentes, godz. 19:30

Tadeusz Kantor, „Cholernie spadam!”, 1988

Wystawa Cholernie spadam! poświęcona jest ostatniemu okresowi twórczości malarskiej i teatralnej Tadeusza Kantora, który inicjują spektakle Ślub (1986) i Maszyna miłości i śmierci (1987). W odróżnieniu od wcześniejszych realizacji „Teatru Śmierci” w okresie tym rozpoczyna się zjawisko malarskiego teatru Kantora, nazwanego przez samego artystę „Teatrem Miłości i Śmierci”.

Późne malarstwo i teatr Tadeusza Kantor naznaczone są intymnością i prywatnymi przeżyciami. Artysta mówi o sobie wprost: o swoich lękach, zwątpieniu, o niespełnionej miłości i przeczuciu zbliżającej się śmierci. Skupienie się na sobie ma jeszcze inny kontekst. Artysta zdecydował przeciwstawić życie jednostki wszelkim rodzajom totalitaryzmów, przemocy, władzy i bezduszności świata. W dziełach tych rozlicza się również z własną sztuką i sobą samym, kieruje się w głąb.

Tadeusz Kantor, „Thanatos d’après Malczewski”, k. lat 80.

Na wystawie zaprezentowana zostanie większość ostatnich dzieł malarskich Tadeusza Kantora. Podobnie jak podczas wystawy Dalej już nic (Kraków 1988, Paryż 1989), obrazy staną na metalowych konstrukcjach. Prace pochodzą z cyklów: Cholernie spadam, Dalej już nic, Nie zagląda się bezkarnie przez okno czy Mój dom. Przygotowany został także wybór blisko trzydziestu rysunków z późnego okresu twórczości artysty. Oprócz szkiców do obrazów będą to rysunki związane z tematami intymności, prywatności, miłości, śmierci, samotności, rysunki „Biednego Pokoiku Wyobraźni” oraz prace nawiązujące do młodopolskich obrazów Jacka Malczewskiego. Elementem aranżacji wystawy będą też wielkogabarytowe lustra. Wprowadzą one efekt duplikacji obrazów i skłonią odbiorcę do konfrontacji z intymnością artysty – w relacji do jego sztuki.

Zobaczyć będzie można także dwa obiekty teatralne: instalację Maszyna miłości i śmierci, wypożyczoną z Museo Internazionale delle Marionette w Palermo, oraz manekina Pana Młodego z trumną (Tadeusza Kantora) na podeście ze spektaklu Nigdy tu już nie powrócę (1988). Intymność jest obecna tak w figurach manekinów, jak i w cielesności malarskich autoportretów czy ostatnich dziełach Teatru Cricot 2. Zaprezentowane na wystawie manekiny, oddające rysy Tadeusza Kantora, pozostają w silnym związku z późnym malarstwem i działaniami teatralnymi artysty.

Obrazy, rysunki i obiekty uzupełnią zapisy spektakli Ślub (1986), Maszyna miłości i śmierci (1987), Bardzo krótka lekcja (1988) i Nigdy tu już nie powrócę (1988).

Wystawie towarzyszyć będzie bogaty program, w skład którego wejdą projekcje filmowe, cykl oprowadzań kuratorskich oraz warsztatów dla dzieci. Odbędą się także dwa warsztaty dla specjalistów. Pierwszy – z pogranicza baletu, tańca współczesnego i performansu – skupi się na zagadnieniu intymności oraz cielesności (problem sobowtóra, podwójnej tożsamości, przekraczaniu granic). Drugi z warsztatów poświęcony zostanie marionecie w kontekście techniki animacji (budowa, imię, biografia marionetki, relacja marionetka – aktor, intymność marionetki a intymność aktora).

Zorganizowane zostaną także dwie konferencje naukowe. Pierwsza z nich, w listopadzie 2015 roku, poświęcona będzie zagadnieniom intymności, autoprezentacji, mówienia o sobie samym i o własnej kondycji. W sesji udział wezmą specjaliści z dziedzin: antropologii, psychoanalizy, teatrologii, historii sztuki, fenomenologii, badań nad ciałem i tańcem. Druga konferencja, na początku przyszłego roku, dotyczyć będzie figury manekina w twórczości Kantora. Poruszone zostaną tematy relacji manekina z tożsamością artysty (np. manekin umarłej Panny Młodej jako ambalaż miłości).

Kurator: Małgorzata Paluch-Cybulska, współpraca kuratorska: Bogdan Renczyński