Spektakl Kantor. Burza w reżyserii Sławka Krawczyńskiego i choreografii Anny Godowskiej to taneczna podróż w głąb świata Tadeusza Kantora. Podróż wynikająca z fascynacji twórczością artysty oraz głębokiej intuicji, że istnieją w niej ciągle żywe źródła nowych artystycznych możliwości. Trudno się z tym przekonaniem nie zgodzić, zwłaszcza że coraz wyraźniej nasza rzeczywistość implikowana jest doświadczeniem przeszłości – wnikającym z niej gniewem, który pociąga za sobą lęk o przyszłość. W tym kontekście premiera Kantor. Burzy doskonale wpisuje się również w tegoroczny program „Rollercoaster. Kolekcjonerzy wrażeń” – kuratorzy: Paweł Łyskawa, Eryk Makohon – rozpięty pomiędzy wspominanie, bycie tu i teraz a wizję tego, co może nadejść. Dzisiaj kolekcjonujemy to, co jutro stanie się częścią wczoraj.
Trudne przeszłości, niepewne przyszłości – hasło przyświecające aktualnym działaniom Cricoteki podkreśla główne wyzwanie projektu Kantor. Burza, przed którym stoją jego twórcy oraz biorący w nim udział artyści: przeniesienie idei teatru śmierci do współczesnej praktyki scenicznej. To z kolei prowokuje pytanie o sposób, w jaki wspomniane idee mogą objawić się w dzisiejszej rzeczywistości – oddalonej w czasie od traum XX wieku, zorientowanej na wygodne życie, nastawionej na technologiczny, cyfrowy postęp? Jak wyglądałaby przestrzeń tych wzajemnych przenikań?
Odpowiedzią jest teatr Kantora:
„Jest to świat i czas, gdzie wszystko dzieje się NARAZ,
gdzie dla naszej pragmatycznej CODZIENNOŚCI
wszystko okaże się bezskuteczne,
bezcelowe,
jakieś niepoważne,
gubiące się w sprzecznościach”.
Spektakl Kantor. Burza jest poszukiwaniem czasoprzestrzeni, usytuowanej pomiędzy życiem a śmiercią, przeszłością a teraźniejszością. Czasoprzestrzeni, którą najlepiej oddaje zjawisko śnienia. W tym sensie teatr dwójki reżyserów staje się pracą z nieświadomością i snem. Jednak inspiracją do powstania spektaklu była nie tylko twórczość, którą Tadeusz Kantor po sobie pozostawił, ale również bezpośrednie doświadczenia twórców Kantor. Burzy z jego teatrem:
W 1990 roku – o ile dobrze pamiętam – w warszawskim klubie „Stodoła” obejrzałem spektakl „Nigdy tu już nie powrócę” Tadeusza Kantora. Nawet dzisiaj, po tylu latach, nie potrafię w pełni oddać w słowach tego doświadczenia. Było ono zarazem duchowym, jak i fizycznym doznaniem, mającym w sobie coś z ekstazy, w której śmiech, tragizm, pulsowanie i rytmiczność życia oraz jego groza łączą się w nierozerwalną całość. Nidy później nie znalazłem w teatrze podobnych przeżyć.
Teatr Kantora był jedną z najważniejszych inspiracji, które poprowadziły mnie ku poszukiwaniom metody w obrębie pracy ze snami i nieświadomością. „Kantor Burza” stanowi domknięcie pewnego długiego etapu mojej twórczości. Jest czymś, w rodzaju powrotu do źródeł, a zarazem podziękowaniem i hołdem, jaki chciałbym złożyć wielkiemu artyście, któremu tak wiele zawdzięczam.
Sławek Krawczyński
W pracy nad spektaklem Kantor. Burza Krawczyński i Godowska sięgają po wypracowane przez siebie, autorskie metody. Nazwana przez nich Świętem snów wyrosła z mocnych inspiracji psychologią analityczną C. G. Junga oraz psychologią procesu A. Mindella. Polega ona na wniknięciu w interesujący nas aspekt świata za pomocą pracy ze snami i nieświadomością, na próbie doświadczania ukrytych tam, często zaskakujących, treści. Jednocześnie sposób oraz struktura pracy nad spektaklem Kantor. Burza przypomina wcześniejsze projekty dwójki artystów Niżyński. Święto snów, Bataille i świt nowych dni, Simone – każdy z nich odnosił się do realnych postaci, ich życia i twórczości. Dlatego materiałem źródłowym do powstania i realizacji Kantor. Burzy stały się zapisy spektakli Kantora, fragmenty prób, teksty, malarstwo, rysunki. Z kolei bardzo ważnym tropem interpretacyjnym, prowadzącym w głąb tej, sztuki mit orficki:
Jan Kott w jednym ze swoich tekstów porównał Kantora do Charona, przewożącego ludzi i z powrotem przez wody Styksu. Moim zdaniem trafniejsze byłoby porównanie Kantora do Orfeusza, który swoją sztuką, nie tylko symbolicznie, ale wprost i konkretnie – czyli tak jak człowiek stojący naprzeciw innego człowieka – rzuca wyzwanie Śmierci. To coś więcej niż artystyczny gest.
Anna Godowska, Sławek Krawczyński
Tytuł: Kantor. Burza, reż. Sławomir Krawczyński, chor. Anna Godowska
Termin: 15.10.2020 r. – pokaz zamknięty, 16-17.10.2020 r. – pokazy dla publiczności/ godz. 19.00. Bilety już dostępne w sprzedaży!
Miejsce: Cricoteka, ul. Nadwiślańska 2-4, Kraków
Występują: Natalia Dinges, Daniela Komędera, Paweł Łyskawa, Piotr Skalski, Magdalena Skowron, Bartosz Ostrowski
Reżyseria świateł: Ewa Garniec
Kostiumy: Joanna Jaśko-Sroka
Kuratorzy projektu: Eryk Makohon, Paweł Łyskawa
Koordynatorka projektu: Izabela Zawadzka
Promocja: Marzena Boniecka boniecka@cricoteka.pl / tel. 506164326
Projekt graficzny: Olga Kalarus
Producent:
Współproducenci:
Spektakl współorganizowany przez Instytut Muzyki i Tańca w ramach Programu Zamówienia Choreograficzne 2020.
Partner projektu: Fundacja PZU
Projekt finansowany jest ze środków Fundacji PZU.
Wsparcie medialne: