Dominika Łarionow: Przedmiot osobny, przedmiot Kantorowski, przedmiot sztuki

9 października 2015, godz. 18:00

 

Wiek XX zmienił sens i rozumienie pojęć: rzeczy, przedmiotów, obiektów. Początków pewnych odkształceń należy doszukiwać się już w nurcie secesji, która nadała rzeczom wyjątkowy status, wiążąc je z pojęciami dekoracyjności i kunsztu artystycznego. Wiek XX rozwinął znacząco estetykę przedmiotów, które stały się obiektami sztuki dizajnu.

O metaforyce przedmiotów mówili również awangardziści prawie wszystkich znaczących tendencji artystycznych pierwszej połowy XX wieku. Wskazywali z jednej strony na utylitarność rzeczy (konstruktywizm), z drugiej na ich aspekt cudowności (surrealizm) oraz na fakt, że artysta swym gestem może dokonać manipulacji, dzięki której np. pisuar stanie się obiektem sztuki o zupełnie nowym znaczeniu (dadaizm).

Teatr od połowy XIX wieku zaczynają zapełniać rekwizyty, których metaforyka zostanie ściśle powiązana z nurtami awangardowymi. W kontekście sztuki i historii teatru zostaną przedstawione „odkształcenia przedmiotów”, jakich dokonywał w swojej sztuce Tadeusz Kantor. Stawały się one niezwykle pojemnymi znaczeniowo rekwizytami Teatru Cricot 2, ale również były częścią działalności plastycznej artysty. Do takich „przechodnich” obiektów z pewnością należały m.in.: krzesło, drzwi oraz parasol. Dorobek Kantora zderzony zostanie również z działaniami niektórych polskich artystów, którzy w II połowie XX wieku wykorzystywali przedmioty w swojej sztuce.

 

Dominika Łarionow, doktor nauk humanistycznych, adiunkt w Katedrze Historii Sztuki Uniwersytetu Łódzkiego. Jej zainteresowania badawcze dotyczą zagadnień współczesnej scenografii. W latach 2006-2013 była przewodniczącą (convener) Scenography  Working  Group, istniejącą w ramach FIRT/IRFT (International Federation for Theater Research). Od 2014 roku jest kierownikiem Zakładu Teatru przy Polskim Instytucie Studiów nad Sztuką Świata. Artykuły publikowała na łamach: „Dialogu”, „Didaskaliów”, „Opcji”, „Tygla Kultury”, „Ligeia”, „Art Inquiry”. Jest również autorką hasła: „scenografia” w polskiej edycji Encyklopedii Brytannica, Poznań 2004. Dotychczas opublikowała książki: Przestrzenie obrazów Leszka Mądzika, Lublin 2008 i „Wystarczy tylko otworzyć drzwi…” Przedmioty w twórczości Tadeusza Kantora, Łódź 2015. Była również współredaktorem tomu Przestrzenie w dramacie, teatrze i sztukach plastycznych, Kraków 2006 wraz z Wojciechem Baluchem i Michałem Lachmanem. Jest członkiem redakcji pism: “Theater Art Journal”, Tel Aviv University i „Theater and Performance Design” Routledge.

 

0
    Twój koszyk
    Twój koszyk jest pustyPowrót do sklepu