Teatry repertuarowe - prace scenograficzne
Śmierć Fauna - Tytus Czyżewski
reżyseria - Władysław Józef Dobrowolski
scenografia i kostiumy - Tadeusz Kantor
muzyka - Jan Ekier, wykonanie - zespół kameralny pod kierunkiem Adama Riegera
kierownictwo artystyczne - Władysław Józef Dobrowolski
premiera - 7 VI 1945 (Kawiarnia Plastyków, Kraków)
Teatr Plastyków, Kraków
(w wykonaniu zespołu słuchaczy lektoratu wymowy Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie)
spektakl zrealizowany poza sceną konwencjonalną
Scena ze sztuki "Dzień jego powrotu", fot. K. Burzyński
Dzień jego powrotu - Zofia Nałkowska
reżyseria - Jerzy Ronard Bujański
scenografia i kostiumy - Tadeusz Kantor
kierownictwo artystyczne - Andrzej Pronaszko
kierownictwo literackie - Tadeusz Breza, Wojciech Natanson
premiera - 17 VI 1945
Stary Teatr, Mała Scena, Kraków
6 projektów kostiumów do sztuki "Cyd", 1945, Cricoteka
Cyd - Pierre Corneille, przekład Stanisław Wyspiański
reżyseria i inscenizacja - Jerzy Ronard Bujański
scenografia i kostiumy - Tadeusz Kantor
muzyka - Jan Maklakiewicz
kierownictwo artystyczne - Andrzej Pronaszko
kierownictwo literackie - Tadeusz Breza, Wojciech Natanson
premiera - 25 VII 1945 (dziedziniec dawnej Biblioteki Jagiellońskiej, ul. Św. Anny 6, Kraków)
Stary Teatr, Mała Scena, Kraków
Projekt scenograficzny do sztuki "Niegodzien i godni", 1945, własność prywatna
Niegodzien i godni * - Józef Czechowicz
reżyseria - Tadeusz Kantor
scenografia i kostiumy - Tadeusz Kantor
muzyka i wykonanie - Janina Garścia-Gresselowa
kierownictwo artystyczne - Zofia Karasiówna
premiera - 2 VIII 1945
Teatr Akademicki, Rotunda, Kraków
spektakl zrealizowany poza sceną konwencjonalną
Projekt scenograficzny do sztuki "Powrót Odysa", 1945, własność prywatna
Powrót Odysa - Stanisław Wyspiański **
reżyseria i inscenizacja - Tadeusz Kantor
scenografia i kostiumy - Tadeusz Kantor
muzyka - Janina Garścia-Gresselowa
układ taneczny - Irena Michalczyk
kierownictwo artystyczne Studia Aktorskiego - Jerzy Ronard Bujański
kierownictwo artystyczne - Andrzej Pronaszko
kierownictwo literackie - Tadeusz Breza, Wojciech Natanson
premiera - 5 VIII 1945 Stary Teatr, Studio Aktorskie, Kraków (z cyklu: Pokazy Studio "Stary Teatr")
Projekt scenograficzny do sztuki "Przejrzały oczy nasze", 1945, własność prywatna
Przejrzały oczy nasze (Ziemia oskarża) - Wanda Karczewska
opracowanie sceniczne - Józef Karbowski
scenografia i kostiumy - Tadeusz Kantor
kierownictwo artystyczne - Karol Frycz
kierownictwo literackie - Adam Polewka
kierownictwo muzyczne - Kazimierz Meyerhold
premiera - 30 X 1945
Teatr Miejski im. Juliusza Słowackiego, Kraków
* Spektakl funkcjonuje również nieoficjalnie pod tytułem, nadanym przez Tadeusza Kantora: Misterium w tramwaju - w nawiązaniu do miejsca akcji moralitety Czechowicza, która dzieje się w tramwaju.
** Realizacja w Studio Aktorskim Starego Teatru jest drugą wersją spektaklu, wystawionego pierwotnie przez Tadeusza Kantora w Podziemnym Teatrze Niezależnym w Krakowie, premiera 21 VI 1944.
Projekt scenograficzny do sztuki "Karykatury", 1946, Muzeum Chełmskie w Chełmie
Karykatury - Jan August Kisielewski
reżyseria - Jerzy Ronard Bujański
scenografia i kostiumy - Tadeusz Kantor
kierownictwo artystyczne - Jerzy Ronard Bujański
premiera - [17 XI 1945] (gościnna sala obecnego Teatru Groteska, Kraków)
Międzyorganizacyjny Teatr Robotniczy im. Ignacego Fika, Kraków
spektakl zrealizowany poza sceną konwencjonalną
"Gabinet Dyrektora, I akt", projekt scenograficzny do sztuki "Dwa teatry", 1946, Muzeum Historyczne Miasta Krakowa
Dwa teatry - Jerzy Szaniawski
reżyseria - Irena Grywińska
scenografia i kostiumy - Tadeusz Kantor
muzyka - Alojzy Kluczniok, solo skrzypcowe w wykonaniu Niny Stokowskiej
kierownictwo artystyczne - Karol Adwentowicz
kierownictwo literackie - Halina Bojarska
premiera - 24 II 1946
Teatr Powszechny im. Żołnierza Polskiego, Kraków
Projekt scenograficzny do sztuki "Portret generała", 1946, Muzeum Historyczne Miasta Krakowa
Portret generała - Juliusz Wirski
reżyseria - Karol Frycz
scenografia i kostiumy - Tadeusz Kantor
kierownictwo artystyczne - Karol Frycz
kierownictwo literackie - Adam Polewka
kierownictwo muzyczne - Kazimierz Meyerhold
premiera - 12 IV 1946
Teatr Miejski im. Juliusza Słowackiego, Kraków
Plan scenografii z Teki projektów dekoracji i kostiumów do baletu "Swantewit", 1948, Muzeum Narodowe w Poznaniu
Swantewit (balet) - Piotr Perkowski
reżyseria i choreografia - Jerzy Kapliński
scenografia i kostiumy - Andrzej Stopka
projekty scenograficzne przygotowane 10 IV 1948 na konkurs Teatru Wielkiego w Poznaniu (nie zrealizowane) - Tadeusz Kantor
kierownictwo artystyczne i muzyczne - Zygmunt Latoszewski
premiera - 19 VI 1948
Teatr Wielki, Opera Narodowa, Poznań
Niech się zbudzi Drwal [Drwal] - Pablo Neruda, przekład Z. A. Pijanowski
reżyseria i inscenizacja - Tadeusz Kantor, Maria Jarema
premiera - [26] VI 1949 (dziedziniec Pałacu pod Baranami, Kraków)
Wojewódzki Dom Kultury Związków Zawodowych*, Kraków
spektakl zrealizowany poza sceną konwencjonalną
* W latach 1949-1950 Tadeusz Kantor współpracował z Wojewódzkim Domem Kultury Związków Zawodowych w Krakowie, prowadząc jako "instruktor zespołu recytacyjno-świetlicowego" tamtejszy Zespół Robotniczy.
Opowieść o generale Walterze, patriocie i internacjonaliście [Generał Walter]
układ tekstów - Leokadia Kałuska
inscenizacja - Tadeusz Kantor
scenografia i kostiumy - Tadeusz Kantor
premiera - [6 IV 1950]
Wojewódzki Dom Kultury Związków Zawodowych, Teatr Studio, Kraków
spektakl zrealizowany poza sceną konwencjonalną
Dobrze! Poemat październikowy - Władimir Władimirowicz Majakowski, przekład Artur Sandauer
inscenizacja - Tadeusz Kantor
scenografia i kostiumy - Tadeusz Kantor
premiera - [5 XI 1950]
Wojewódzki Dom Kultury Związków Zawodowych, Teatr Studio, Kraków
spektakl zrealizowany poza sceną konwencjonalną
Projekt scenograficzny do sztuki "Wczoraj i przedwczoraj", 1950, Muzeum Chełmskie w Chełmie
Wczoraj i przedwczoraj - Aleksander Maliszewski
reżyseria - Jerzy Kaliszewski
scenografia i kostiumy - Tadeusz Kantor
współpraca dramaturgiczna - Henryk Vogler
kierownictwo artystyczne - Henryk Szletyński
kierownictwo literackie - Zbigniew Krawczykowski, Zygmunt Leśnodorski
premiera - 18 XI 1950
Państwowe Teatry Dramatyczne, Stary Teatr, Mała Scena, Kraków
Scena ze sztuki "Lubow Jarowaja", fot. Archiwum Cricoteki
Lubow Jarowaja - Konstantin Treniow, przekład Stanisław Marczak-Oborski
reżyseria i inscenizacja - Tadeusz Muskat
asystenci reżysera - Józef Strumiński, Władysław Kozłowski
scenografia i kostiumy - Tadeusz Kantor
kierownictwo artystyczne - Wilam Horzyca
kierownictwo literackie - Stanisław Hebanowski
kierownictwo muzyczne - Stanisław Renz
premiera - 10 II 1951
Państwowe Teatry Dramatyczne, Teatr Polski, Poznań
Projekt scenograficzny do sztuki "Alkad z Zalamei",1951, własność prywatna
Alkad z Zalamei - Pedro Calderón de la Barca, przekład Ludwik Hieronim Morstin
reżyseria i inscenizacja - Władysław Krzemiński
asystent reżysera - Romana Bohdanowicz
scenografia i kostiumy - Tadeusz Kantor
dramaturg - Zbigniew Krawczykowski
muzyka - Witold Krzemieński
kierownictwo artystyczne - Henryk Szletyński
kierownictwo literackie - Zygmunt Leśnodorski
kierownictwo muzyczne - Kazimierz Meyerhold
premiera - 1 VII 1951 Państwowe Teatry Dramatyczne, Teatr im. Juliusza Słowackiego, Kraków
Scena ze sztuki "Eugenia Grandet", fot. Jerzy Frąckiewicz
Eugenia Grandet - Honoré de Balzac, adaptacja Andrzej Wermer
reżyseria - Jerzy Kaliszewski
asystent reżysera - Barbara Wolska
scenografia i kostiumy - Tadeusz Kantor
dramaturg - Zygmunt Leśnodorski
kierownictwo artystyczne - Henryk Szletyński
kierownictwo literackie - Zbigniew Krawczykowski, Zygmunt Leśnodorski
premiera - 7 IX 1951 Państwowe Teatry Dramatyczne, Stary Teatr, Duża Scena, Kraków
Projekt scenograficzny do sztuki "Pociąg do Marsylii", 1952, Archiwum Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie
Pociąg do Marsylii - Krzysztof Gruszczyński
reżyseria - Lidia Zamkow
asystent reżysera - Ewa Stojowska
scenografia i kostiumy - Tadeusz Kantor
opracowanie muzyczne - Jerzy Fitio, Antoni Słociński
kierownictwo artystyczne - Henryk Szletyński
kierownictwo literackie - Zbigniew Krawczykowski, Zygmunt Leśnodorski
premiera - 18 IV 1952 (Państwowe Teatry Dramatyczne, Teatr im. Juliusza Słowackiego, Kraków)
Państwowe Teatry Dramatyczne, Stary Teatr, Duża Scena, Kraków
Projekt scenograficzny do sztuki "Kruki", 1952, własność prywatna
Kruki - Henryk Becque, przekład Henryk Rostworowski
reżyseria i opracowanie tekstu - Roman Niewiarowicz
współpraca reżyserska i asystentura - Romana Bohdanowicz
scenografia i kostiumy - Tadeusz Kantor
kierownictwo artystyczne - Henryk Szletyński
kierownictwo literackie - Zbigniew Krawczykowski, Zygmunt Leśnodorski
premiera - 18 VII 1952
Państwowe Teatry Dramatyczne, Stary Teatr, Duża Scena, Kraków
Pociąg do Marsylii - Krzysztof Gruszczyński
reżyseria - Ewa Stojowska
asystent reżysera - Wojciech Renas
inscenizacja - Lidia Zamkow
scenografia i kostiumy - Tadeusz Kantor
opracowanie muzyczne - Andrzej Szenajch, Teresa Kwaśniewska
kierownictwo artystyczne - Ireneusz Erwan
kierownictwo literackie - Eugeniusz Aniszczenko
premiera - 22 VII 1952
Państwowy Teatr Ziemi Opolskiej, Opole
Scena ze sztuki "Eugenia Grandet", fot. Archiwum Teatru im. Stefana Żeromskiego w Kielcach
Eugenia Grandet - Honoré de Balzac, adaptacja Andrzej Wermer według przeróbki Alberta Arrault
reżyseria - Janina Orsza-łukasiewicz
scenografia - Marian Gostyński
kostiumy - Tadeusz Kantor, Marian Gostyński
kierownictwo artystyczne - Jan Zbigniew Pastuszko
kierownictwo literackie - Jerzy Jędrzejewicz
premiera - 21 VIII 1952
Państwowy Teatr im. Stefana Żeromskiego, Kielce
Scena ze sztuki "Ostatnie okno", fot. Bronisław Stapiński
Trzy jednoaktówki:
Najszczęśliwszy człowiek na świecie - Albert Maltz, przekład i adaptacja Adam Tarn
Zgubiony list - Giovanni Luca Caragiale, przekład Adam Wajsberg, adaptacja Eugeniusz Aniszczenko
Ostatnie okno - Władimir Abramowicz Dychawiczny i Moris Michaił Słobodskoj, przekład Załoga Lubelskiego Oddziału Związku Literatów Polskich, opracowanie Eugeniusz Aniszczenko
reżyseria - Elwira Turska
scenografia - Tadeusz Kantor
kostiumy - Ewa Jurkiewicz
kierownictwo artystyczne - Ireneusz Erwan
kierownictwo literackie - Eugeniusz Aniszczenko
premiera - 31 VIII 1952
Państwowy Teatr Ziemi Opolskiej, Opole
"Pejzaż za oknem", projekt scenograficzny do sztuki "Sprawa rodzinna", 1952, Archiwum Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie
Sprawa rodzinna - Jerzy Lutowski
reżyseria - Jerzy Kaliszewski
scenografia i kostiumy - Tadeusz Kantor
dramaturg - Zygmunt Leśnodorski
kierownictwo artystyczne - Henryk Szletyński
kierownictwo literackie - Zbigniew Krawczykowski, Zygmunt Leśnodorski
premiera - 15 XI 1952 (sala teatralna Zakładów Budowy Maszyn i Aparatury im. Stanisława Szadkowskiego, Kraków)
Państwowe Teatry Dramatyczne, Stary Teatr, Mała Scena, Kraków
Scena ze sztuki "Sztorm", fot. Archiwum Cricoteki
Sztorm - Władimir Naumowicz Bill-Biełocerkowski, przekład J.W. Gruda i G.T. Lipszyc
reżyseria i inscenizacja - Krystyna Skuszanka
asystent reżysera - Jerzy Goliński
scenografia i kostiumy - Wojciech Krakowski, Tadeusz Kantor
współpraca dramaturgiczna - Eugeniusz Aniszczenko
opracowanie muzyczne - Andrzej Szenajch
kierownictwo artystyczne - Ireneusz Erwan
kierownictwo literackie - Eugeniusz Aniszczenko
premiera - [15] XI 1952 Państwowy Teatr Ziemi Opolskiej, Opole
Projekt scenograficzny do sztuki "Szewc Dratewka", 1952, miejsce przechowywania nie ustalone
Szewc Dratewka - Maria Kownacka, opracowanie Władysław Jarema
reżyseria i inscenizacja - Alojzy Smolka, Eugeniusz Aniszczenko, Jan Potiszil
scenografia i projekty lalek - Tadeusz Kantor
kierownictwo pracowni lalek - Alojzy Smolka, Kazimiera Smandzik, W. Gułyna
muzyka - Jan Potiszil
akompaniament muzyczny - E. Kaczmarek, Jan Potiszil, Zygmunt Smandzik
kierownictwo artystyczne - Ireneusz Erwan, Alojzy Smolka *
premiera - [20 XI 1952]
Państwowy Teatr Ziemi Opolskiej, Teatr Lalek, Opole
Projekt kostiumu męskiego do sztuki "Dama Pikowa", 1952, Muzeum Historyczne Miasta Krakowa
Dama Pikowa (opera) - Piotr Czajkowski
[reżyseria - Aleksander Bardini]
scenografia i kostiumy - Tadeusz Kantor
[kierownictwo - Zdzisław Górzyński, Tadeusz Bursztynowicz, Zygmunt Latoszewski]
[Państwowa Opera, Warszawa]
(spektakl nie zrealizowany, przygotowywany w 1952)
* Ireneusz Erwan był kierownikiem artystycznym w Państwowym Teatrze Ziemi Opolskiej, a Alojzy Smolka - w opolskim Teatrze Lalek.
Projekt scenograficzny do sztuki "Turcaret", 1953, Archiwum Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie
Turcaret czyli Finansista - Alain-René Lesage, przekład Tadeusz Boy-Żeleński
reżyseria - Lidia Zamkow
asystent reżysera - Marian Cebulski
scenografia i kostiumy- Tadeusz Kantor
dramaturg - Zygmunt Leśnodorski
kierownictwo artystyczne - Henryk Szletyński
kierownictwo literackie - Zbigniew Krawczykowski, Zygmunt Leśnodorski
premiera - 28 II 1953
Państwowe Teatry Dramatyczne, Stary Teatr, Duża Scena, Kraków
Kopernik - Władysław Broniewski, Ludwik Hieronim Morstin, Wincenty Rapacki, Tadeusz Śliwiak, Wojciech Żukrowski, opracowanie scen dramatycznych Wojciech Żukrowski
reżyseria i inscenizacja - Irena Babel
asystent reżysera - Jan Pawłowski
scenografia i kostiumy - Tadeusz Kantor
współpraca dramaturgiczna - Zbigniew Krawczykowski
muzyka - Lucjan Kaszycki
kierownictwo artystyczne - Ignacy Henner
kierownictwo muzyczne - Stefania Brożek
premiera - [24 V 1953]
Teatr Poezji, Kraków
Projekt scenograficzny do sztuki "Miarka za miarkę", 1953, miejsce przechowywania nie ustalone
Miarka za miarkę - William Shakespeare, przekład Ludwik Ulrich, opracowanie Włodzimierz Lewik
reżyseria i inscenizacja - Krystyna Skuszanka
asystent reżysera - Irena Malarczyk
scenografia i kostiumy - Tadeusz Kantor
muzyka - Jerzy Młodziejowski, wykonanie - Opolska Orkiestra Symfoniczna
kierownictwo artystyczne - Krystyna Skuszanka
kierownictwo literackie - Eugeniusz Aniszczenko
premiera - 31 V 1953
Państwowy Teatr Ziemi Opolskiej, Opole
Projekt scenograficzny do sztuki "Rozbity dzban", 1953, Archiwum Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie
Rozbity dzban - Henryk Kleist, przekład Zbigniew Krawczykowski
reżyseria - Irena Babel
asystent reżysera - Anna Walewska
scenografia i kostiumy - Tadeusz Kantor
dramaturg - Zbigniew Krawczykowski
kierownictwo artystyczne - Henryk Szletyński
kierownictwo literackie - Zbigniew Krawczykowski, Zygmunt Leśnodorski
premiera - 4 VII 1953
Państwowe Teatry Dramatyczne, Stary Teatr, Duża Scena, Kraków
Projekt scenograficzny do sztuki "Nie igra się z miłością", 1953, własność prywatna
Nie igra się z miłością - Alfred de Musset, przekład Tadeusz Boy-Żeleński
reżyseria i inscenizacja - Maryna Broniewska
asystent reżysera - Piotr Pawłowski
scenografia i kostiumy - Tadeusz Kantor
kierownictwo artystyczne - Ignacy Henner
kierownictwo muzyczne - Stefania Brożek
premiera - 26 IX 1953
Teatr Poezji, Kraków
Projekt scenograficzny do sztuki "Domek z kart", 1953, Archiwum Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie
Domek z kart - Emil Zegadłowicz, współudział Maria Koszyc
reżyseria - Jerzy Kaliszewski
asystent reżysera - Antoni Słociński
scenografia i kostiumy - Tadeusz Kantor
opracowanie efektów dźwiękowych - Antoni Słociński
kierownictwo artystyczne - Henryk Szletyński
kierownictwo literackie - Zbigniew Krawczykowski
premiera - 31 X 1953
Państwowe Teatry Dramatyczne, Stary Teatr, Mała Scena, Kraków
"II obraz", projekt scenograficzny do sztuki "Takie czasy", 1954, Archiwum Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie
Takie czasy - Jerzy Jurandot
reżyseria - Irena Babel
asystent reżysera - Julian Jabczyński
scenografia i kostiumy - Tadeusz Kantor
kierownictwo artystyczne - Henryk Szletyński
kierownictwo literackie - Zbigniew Krawczykowski
premiera - 26 II 1954
Państwowe Teatry Dramatyczne, Stary Teatr, Mała Scena, Kraków
Scena ze sztuki "Takie czasy", fot. Z. Maksymowicz
Takie czasy - Jerzy Jurandot
reżyseria - Krystyna Skuszanka
scenografia - Tadeusz Kantor
kostiumy - Ewa Jurkiewicz
muzyka - Jerzy Młodziejowski
kierownictwo artystyczne - Krystyna Skuszanka
kierownictwo literackie - Jerzy Gruda
premiera - 27 II 1954
Państwowy Teatr Ziemi Opolskiej, Opole
Projekt scenograficzny do sztuki "Kraków walczący", 1955, Muzeum Historyczne Miasta Krakowa
Kraków walczący (widowisko) - Anonim, Konstanty Ildefons Gałczyński, Hugo Kołłątaj, Tadeusz Kubiak, Jalu Kurek, Władysław Machejek, Władysław Orkan, Julian Przyboś, Szymon Starowolski, Tadeusz Śliwiak, Wanda Wasilewska, Adam Włodek, Wiktor Woroszylski, układ tekstów Władysław Józef Dobrowolski
reżyseria i inscenizacja - Władysław Józef Dobrowolski, Tadeusz Kantor, Roman Zawistowski
scenografia i kostiumy - Tadeusz Kantor
opracowanie muzyczne - Alojzy Kluczniok, według poematu symfonicznego Grunwald Jana Maklakiewicza
kierownictwo artystyczne - Henryk Szletyński
kierownictwo literackie - Zbigniew Krawczykowski, Henryk Vogler
premiera - 17 I 1955
Państwowy Teatr im. Juliusza Słowackiego, Kraków
(w ramach: "Teatry krakowskie w dziesiątą rocznicę wyzwolenia Krakowa")
Projekt scenograficzny do sztuki "Legenda o miłości", 1955, Muzeum Historyczne Miasta Krakowa
Legenda o miłości - Nazim Hikmet, przekład Ewa Fischer
reżyseria - Zdzisław Mrożewski
asystent reżysera - Tadeusz Mroczek
scenografia i kostiumy - Tadeusz Kantor
muzyka - Artur Malawski
kierownictwo artystyczne - Roman Zawistowski
kierownictwo muzyczne - Zygfryd Czerniak
premiera - 27 II 1955
Państwowy Stary Teatr, Teatr Poezji, Kraków
"Szal Rozjerki", projekt kostiumu damskiego do sztuki "Lato w Nohant", 1955, Archiwum Teatru Starego w Krakowie
Lato w Nohant - Jarosław Iwaszkiewicz
reżyseria - Roman Zawistowski
scenografia i kostiumy - Tadeusz Kantor
dramaturg - Henryk Vogler
wykonanie partii fortepianowej - Regina Smendzianka, Bogusław Zubrzycki
kierownictwo artystyczne - Roman Zawistowski
premiera - 7 V 1955
Państwowy Stary Teatr, Teatr Poezji, Kraków
Scena ze sztuki "Czarująca szewcowa", fot. Bolesław Stapiński
Czarująca szewcowa - Federico Garcia Lorca, przekład Juliusz Chodacki
reżyseria - Bolesław Smela
inscenizacja, scenografia i kostiumy - Tadeusz Kantor
muzyka - Jan Krenz
choreografia - Tadeusz Burke
kierownictwo artystyczne - Gustaw Holoubek
kierownictwo literackie - Andrzej Wydrzyński
premiera - 11 VI 1955
Państwowy Teatr Śląski im. Stanisława Wyspiańskiego, Katowice
Projekt scenograficzny do sztuki "Święta Joanna", 1956, własność prywatna
Święta Joanna - George Bernard Shaw, przekład Florian Sobieniowski
reżyseria i inscenizacja - Władysław Krzemiński
asystent reżysera - Tadeusz Mroczek
scenografia i kostiumy - Tadeusz Kantor
muzyka - Artur Malawski
kierownictwo artystyczne - Roman Zawistowski
kierownictwo literackie - Leszek Herdegen
premiera - 12 II 1956
Państwowy Stary Teatr, Teatr Poezji, Kraków
"Pani Przepieczona", projekt kostiumu damskiego do sztuki "Miarka za miarkę",1956, Muzeum Teatralne w Warszawie
Miarka za miarkę - William Shakespeare, przekład Ludwik Ulrich, opracowanie Włodzimierz Lewik
reżyseria - Krystyna Skuszanka
asystent reżysera - Edward Skarga
scenografia i kostiumy - Tadeusz Kantor
asystent scenografa - Marian Garlicki
muzyka - Jerzy Bresticzker
kierownictwo artystyczne - Krystyna Skuszanka
kierownictwo literackie - Józef Gruda
premiera - 16 IX 1956
Państwowy Teatr Ludowy, Nowa Huta-Kraków
Projekt scenograficzny do sztuki "Hamlet", 1956, własność prywatna
Hamlet - William Shakespeare, przekład Roman Brandstaetter
reżyseria i inscenizacja - Roman Zawistowski
asystent reżysera - Aleksandra Mianowska
scenografia i kostiumy - Tadeusz Kantor
muzyka - Jerzy Kaszycki
kierownictwo artystyczne - Roman Zawistowski
kierownictwo literackie - Leszek Herdegen
kierownictwo muzyczne - Zygfryd Czerniak
premiera - 30 IX 1956
Państwowy Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej, Kraków
Projekt scenograficzny do sztuki "Afrykańska miłość", 1956, miejsce przechowywania nie ustalone
Życie bez miłości jest piekłem, trzy jednoaktówki: Sposobność, Afrykańska miłość, Niebo i piekło - Prosper Mérimée, przekład Joanna Guze
adaptacja, inscenizacja i reżyseria - Andrzej Wydrzyński
scenografia - Tadeusz Kantor
kostiumy - Ewa Jurkiewicz
muzyka - Henryk Czyż
premiera - [20] X 1956
Teatr Satyry, Katowice
Projekt scenograficzny do sztuki "Antygona", 1957, Muzeum Narodowe w Krakowie
Antygona - Jean Anouilh, przekład Zbigniew Stolarek
reżyseria - Jerzy Kaliszewski
asystent reżysera - Jerzy Grotowski
scenografia i kostiumy - Tadeusz Kantor
muzyka - Jerzy Kaszycki
kierownictwo artystyczne - Roman Zawistowski
kierownictwo literackie - Leszek Herdegen
premiera - 12 I 1957
Państwowy Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej, Teatr Poezji, Kraków
Projekt kostiumu męskiego do sztuki "Czarująca szewcowa", 1957, miejsce przechowywania nie ustalone
Czarująca szewcowa - Federico Garcia Lorca, przekład Juliusz Chodacki
reżyseria - Tadeusz Kantor, Marian Słojkowski
inscenizacja, scenografia i kostiumy - Tadeusz Kantor
muzyka - Jan Krenz
choreografia - Zofia Więcławówna
kierownictwo artystyczne - Roman Zawistowski
kierownictwo literackie - Leszek Herdegen
premiera - 27 VII 1957
Państwowy Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej, Kraków
Projekt kurtyny do sztuki "Maski Marii Dominiki", 1957, Teatr Polski w Warszawie
Maski Marii Dominiki - Jerzy Zawieyski
reżyseria i inscenizacja - Roman Zawistowski
scenografia i kostiumy - Tadeusz Kantor
opracowanie muzyczne - Tadeusz Szeligowski
choreografia - Witold Borkowski
kierownictwo artystyczne - Stanisław Witold Balicki
kierownictwo literackie - Irena Strzemińska
premiera - 31 X 1957
Teatr Polski, Scena Kameralna, Warszawa
Projekt scenograficzny do sztuki "Don Juan", 1958, własność prywatna
Don Juan - Tadeusz Rittner
reżyseria - Władysław Krzemiński
scenografia i kostiumy - Tadeusz Kantor
kierownictwo artystyczne - Władysław Krzemiński
kierownictwo literackie - Leszek Herdegen
premiera - 1 II 1958
Państwowy Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej, Teatr Kameralny, Kraków
"Cesarz", projekt kostiumu męskiego do sztuki "Zawisza Czarny", 1959, miejsce przechowywania nie ustalone
Zawisza Czarny - Juliusz Słowacki
reżyseria i opracowanie dramaturgiczne - Jerzy Goliński
scenografia i kostiumy - Tadeusz Kantor
muzyka - Jerzy Kaszycki
kierownictwo artystyczne - Władysław Krzemiński
kierownictwo literackie - Henryk Vogler
premiera - 28 XI 1959
Państwowy Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej, Kraków
Projekt scenograficzny do sztuki "Rakieta Piorun", 1960, Cricoteka
Rakieta "Piorun" - Marian Promiński
reżyseria i inscenizacja - Jerzy Ronard Bujański
asystent reżysera - Janusz Sykutera
scenografia i kostiumy - Tadeusz Kantor
asystent scenografa - Jadwiga Wiesiołowska
muzyka - Jerzy Kaszycki
kierownictwo artystyczne - Władysław Krzemiński
kierownictwo literackie - Henryk Vogler
prapremiera - 25 IX 1960
Państwowy Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej, Kraków
"Daisy", projekt kostiumu damskiego do sztuki "Nosorożec", 1961, Muzeum Narodowe w Krakowie
Nosorożec - Eugene Ionesco, przekład Adam Tarn
reżyseria - Piotr Pawłowski
scenografia i kostiumy - Tadeusz Kantor
muzyka - Lucjan M. Kaszycki
kierownictwo artystyczne - Władysław Krzemiński
kierownictwo literackie - Henryk Vogler
premiera - 25 II 1961
Państwowy Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej, Teatr Kameralny, Kraków
Projekt kostiumu męskiego do sztuki "Świecznik", 1962, Cricoteka
Świecznik - Alfred de Musset, przekład Tadeusz Boy-Żeleński
reżyseria - Mieczysław Górkiewicz
asystent reżysera - Edward Dobrzański
scenografia i kostiumy - Tadeusz Kantor
muzyka - Zygmunt Konieczny, Ludwik J. Kern
kierownictwo artystyczne - Władysław Krzemiński
kierownictwo literackie - Henryk Vogler
premiera - 14 X 1962
Państwowy Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej, Kraków
Projekt scenograficzny do sztuki "Don Kichot", 1962, własność prywatna
Don Kichot (opera) - Jules Massenet, przekład Gabriel Karski, libretto Henri Cain
reżyseria - Tadeusz Kantor, Jan Biczycki
inscenizacja, scenografia i kostiumy - Tadeusz Kantor
asystent scenografa - Zuzanna Piątkowska
dyrygent - Kazimierz Kord
współpraca choreograficzna - Dorota Koterbska
kierownictwo artystyczne i muzyczne - Kazimierz Kord
premiera - 16 X 1962 (Teatr im. J. Słowackiego, Scena Operowa, Kraków)
Miejski Teatr Muzyczny, Opera i Operetka, Kraków
"Inkwizytor", projekt kostiumu męskiego do opery "Więzień", 1963, Cricoteka
Więzień (opera) - Luigi Dallapiccola, wg Auguste de Villiers de L'Isle-Adama i Charles'a de Coster, przekład Aleksander Bardini
reżyseria - Aleksander Bardini
asystent reżysera - Danuta Knoppówna
scenografia i kostiumy - Tadeusz Kantor
dyrygent - Bohdan Wodiczko, wykonanie muzyki - Orkiestra i Chór Teatru Wielkiego
kierownictwo artystyczne i muzyczne - Bohdan Wodiczko
premiera - 16 II 1963
Państwowa Opera, Warszawa
Scena ze sztuki "Zamek Sinobrodego", fot. M. Langda
Zamek Sinobrodego (opera) - Béla Bartók, przekład Aleksander Bardini, libretto Béla Bálázs
reżyseria - Aleksander Bardini
asystent reżysera - Danuta Knoppówna
scenografia i kostiumy - Tadeusz Kantor
dyrygent - Bohdan Wodiczko, wykonanie muzyki - Orkiestra i Chór Teatru Wielkiego
kierownictwo artystyczne i muzyczne - Bohdan Wodiczko
premiera - 16 II 1963 Państwowa Opera, Warszawa
Scena ze sztuki "Lato w Nohant", fot. Archiwum Cricoteki
Lato w Nohant - Jarosław Iwaszkiewicz
reżyseria - Aleksandra Mianowska
scenografia - Urszula Gogulska
kostiumy - Tadeusz Kantor
kierownictwo artystyczne - Roman Zawistowski
kierownictwo literackie - Zbigniew Targosz
premiera - 16 V 1964
Państwowy Teatr Śląski im. Stanisława Wyspiańskiego, Katowice
Projekt kostiumu do sztuki "Zamek Księcia Sinobrodego", 1970, Archiwum Teatru Wielkiego w Poznaniu
Zamek Księcia Sinobrodego (opera) - Béla Bartók, przekład Aleksander Bardini, libretto Béla Bálázs
reżyseria i inscenizacja - Roman Kordziński
asystent reżysera - Bogdan Ratajczak
scenografia i kostiumy - Tadeusz Kantor
asystent scenografa - Stanisław Stefaniak
dyrygenci - Bohdan Wodiczko, Mieczysław Nowakowski
kierownictwo artystyczne - Mieczysław Nowakowski
kierownictwo muzyczne - Bohdan Wodiczko
premiera - 6 XII 1970
Państwowa Opera im. Stanisława Moniuszki, Poznań
"Balladyna", projekt kostiumu do sztuki "Balladyna", 1974, Centrum Scenografii Polskiej Muzeum Śląskiego w Katowicach
Balladyna - Juliusz Słowacki
reżyseria - Mieczysław Górkiewicz
asystenci reżysera - Izabella Połabińska, Zbigniew Korepta
scenografia i kostiumy - Tadeusz Kantor
wykonanie scenografii przy współpracy Pierre-Alaina Huberta
muzyka - Andrzej Zarycki
kierownictwo artystyczne - Mieczysław Górkiewicz
kierownictwo literackie - Leszek Elektorowicz
premiera - 26 X 1974
Teatr Bagatela im. Tadeusza Boya-Żeleńskiego, Kraków
Pan Tadeusz - Adam Mickiewicz
reżyseria - Irena Babel
scenografia i kostiumy - Tadeusz Kantor
akompaniament - Alfred Müller, Lesław Lic
opieka artystyczna - Irena Babel
kierownictwo artystyczne - Krystyna Skuszanka
premiera - 10 I 1977
Spektakl Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie
na scenie Państwowego Teatru im. Juliusza Słowackiego, Kraków
(koncert "Poloneza czas zacząć..." z okazji 30-lecia PWST w Krakowie)
Spośród prac scenograficznych Tadeusza Kantora dla teatrów repertuarowych, spektakl "Szewcy" zrealizowany został w całości według koncepcji artysty:
"Minister, Członek Gabinetu", projekt scenograficzny do sztuki "Szewcy", 1972, własność prywatna
Szewcy - Stanisław Ignacy Witkiewicz, przekład Erik Veaux
reżyseria i inscenizacja - Tadeusz Kantor
scenografia i kostiumy - Tadeusz Kantor
asystent - Claude Berche
kierownictwo artystyczne - Guy Kayat
premiera - 9 V 1972
Théâtre 71, Malakoff, Paryż
(z cyklu tzw. majowych manifestacji kulturalnych)
Tadeusz Kantor jest również autorem projektów scenograficznych do niżej wymienionych sztuk, ale brak bliższych informacji na temat ich scenicznych realizacji *:
Projekt scenograficzny do sztuki "Pokój", 1945, Muzeum Narodowe w Warszawie
Pokój - Arystofanes;
"Cela i łazienka Burmistrza", projekt scenograficzny do sztuki "Święto Winkelrieda", 1950, Biblioteka Jagiellońska w Krakowie
Święto Winkelrieda - Jerzy Andrzejewski, Jerzy Zagórski;
Projekt scenograficzny do sztuki "Przed drzwiami", 1959-1960, własność prywatna
Pod drzwiami **- Wolfgang Borchert, przekład Edwin Herbert, Egon Naganowski.
* Dane te zestawiono na podstawie autorskich notatek Tadeusza Kantora na projektach scenograficznych do tychże sztuk, które prawdopodobnie nie zostały zrealizowane.
** Spektakl funkcjonuje również nieoficjalnie pod tytułem, nadanym przez Tadeusza Kantora: Przed drzwiami.
Moja Idea Teatru
Nowy teatr określany propozycjami nowoczesności i awangardy został otoczony fałszywymi przesądami, opartymi na wsteczności myślenia, na najgorszych tradycjach złego smaku, braku wiedzy, wrażliwości i ignorowaniu istotnych funkcji sztuki.
Jednym z nich jest znany i nadużywany zarzut niezrozumiałości, ekskluzywności i aspołeczności. Jakoś nie bierze się pod uwagę prostego faktu, że zarzut taki może wynikać ze stosowania fałszywej zasady w rozpoznawaniu dzieła sztuki. I tak jest właśnie w tym wypadku. Stosuje się bowiem zasadę odziedziczoną po 19 - tym wieku, w etapie najgłębszego upadku sztuki, zasadę, że sztuka jest ilustracją - już nie życia - ale jego codziennej praktyki i jego powierzchownej anegdoty. W takim świetle sztuka sięgająca poza tę cienką warstwę wydaje się niezrozumiała i dziwaczna. Jestem głęboko przekonany, że jedynie teatr oparty na metodach nowoczesnego myślenia i widzenia jest zdolny stać się dziś teatrem masowym, zrośniętym ze społeczeństwem. Rezygnacja z pseudo dociekliwej analizy, wyobraźnia wybiegająca poza granice codziennej praktyki życiowej, metafora potęgująca emocjonalność ludzką, zaskakująca i szokująca siłą wyrazu - wszystko to wytwarza pole działania o wielkim napięciu, zdolnym do oddziaływania i przekonywania wielkiej masy ludzi.
TAK ZWANA "DEKORACJA"
Terminy "oprawa sceniczna", "dekoracja", "scenografia" stają się w nowym teatrze nieużyteczne i niepotrzebne. Są bowiem rozgraniczeniem. To wszystko, co kryje się pod tymi terminami powinno łączyć się z całością teatralną aż do jakiegoś całkowitego rozpuszczenia w ogólnej materii scenicznej. Nie powinno być oddzielnie zauważalne.
Stosunek pomiędzy aktorem a "tym czymś" co było ongiś "dekoracją" czy "rekwizytem" powinien być nierozerwalny jak w czasie rewolucji gilotyna i głowa Kapeta - ostateczny.
Teatr, o którym mówię, wykreślił już dawno pojęcie "dekoracji", która jest ilustracją sztuki. Są to najgorsze tradycje teatru. Dekoracja nie musi, a nawet nie powinna spełniać jedynie funkcji lokalizacji, obojętne w jakiej formie: konstruktywistycznej, surrealistycznej, ekspresjonistycznej, symbolicznej, naturalistycznej czy poetyckiej. Ma funkcje o wiele ważniejsze i ponętniejsze: lokalizowania emocji, konfliktów i dynamiki akcji. Może w ogóle nie istnieć wchłonięta przez ekspresję i ruch aktora, zastąpiona przez światło lub dzieła sztuki, obraz lub rzeźbę, posiadające walory autentyczności tak jak dotąd była przeważnie wynikiem stosowania autentycznych wartości na użytek teatru, stylizacją wątpliwej wartości.
Tadeusz Kantor, "Moja Idea Teatru", tekst zamieszczony w programie do sztuki Eugene Ionesco "Nosorożec", Teatr Stary, Kraków 1961 (str. 17 - 22)
Rozwój moich idei scenicznych. Określenia.
1945, Dekoracja jest funkcją DRAMATU i PRZESTRZENI.
Konstruuje i organizuje przestrzeń sceniczną.
Stwarza spotęgowanie możliwości dla gry aktora, jego ruchów
i akcji.
Jest bazą dramatu i jego konfliktów.
Dekoracja jest MASZYNĄ do GRANIA.
PRZEDMIOT traci swoje codzienne funkcje życiowe, staje się
częścią przestrzeni i konstrukcji scenicznej.
Dekoracja jako KONSTRUKCJA!
Jest formą autonomiczną jak RZE¬BA lub ŻYWY ORGANIZM,
prawie AKTOR!
To jest architektoniczna idea przestrzeni scenicznej.
1952, Próby i poszukiwania idące w kierunku znalezienia INNEJ
PRZESTRZENI.
NIE ARCHITEKTONICZNEJ.
NIE KONKRETNEJ.
Która by potrafiła zawrzeć i objąć w sobie:
idee, napięcia psychiczne, myśl, duchowe konflikty.
WEWNĘTRZNY MODEL dramatu.
Nazywam tę przestrzeń;
"PRZESTRZENIĄ MENTALNĄ"
"PRZESTRZENIĄ INNĄ".
1954, Inscenizacja "świętej Joanny" Shawa.
Dekoracja nie służy lokalizacji akcji,
ani jej przestrzennej organizacji.
Przestrzeń w znaczeniu fizycznym traci swoje znaczenie-
staje się pusta, nieograniczona.
Kryteria konstrukcji, do której tak przywykliśmy,
że brak jej w tym czasie niemal niewyobrażalny był-
nie mają nagle żadnego zastosowania.
W okresie wszechpanującej w teatrze tendencji post-
konstruktywistycznej - postępowanie to jest niemal
wykroczeniem.
Trzy nadnaturalnej wielkości MARIONETY Cesarza, Papieża
i Rycerza - wedle konwencji architektonicznej
są DZIURAMI w przestrzeni, dziurami dla idei
i konfliktów.
Jedyną konkretną, realną formą: AKTOR.
Żywa, przestrzenna, ruchoma forma.
1955, Inscenizacja "Miarki za miarkę" Szekspira.
REDUKCJA form, która w konstruktywizmie
i postkonstruktywizmie wynikała z nadrzędnej idei
KONSTRUKCJI - przez odpowiednie zabiegi
nabiera kompletnie innego znaczenia:
wywołuje wrażenie RESZTEK, RELIKTÓW,
śladów niszczącego działania CZASU!
To już nie jest przestrzeń racjonalna, architektoniczna -
to jest klimat CZASU.
1957, W dążeniu do przezwyciężenia konwencji konstruktywizmu
a raczej postkonstruktywizmu, który wyradzał się
coraz bardziej w martwą, sztywną akademicką przestrzeń
architektoniczną - wprowadzam element RUCHU form,
który najskuteczniej niszczy martwy szkielet konstrukcji.
Abstrakcyjne formy poruszają się nie w tym celu,
aby tworzyć różne konfiguracje i układy -
RUCH jest tutaj głównym aktorem,
RUCH sam w sobie - autonomiczny -
i abstrakcyjny. Stwarza napięcia o wiele
wyższego rzędu niż ruch aktora, który zresztą przez
swój naturalizm jest nie-w y i z o l o w a n y
a więc nie jest formą.
(Anouilh: "Antygona")
1961, Inscenizacja "Nosorożca" Ionesco.
Stwarzam nowe pojęcie: PRZESTRZEŃ ODWRÓCONA.
Jest to dalszy ciąg poszukiwań przestrzeni mentalnej.
Sama nazwa jest typu przewrotnego, ponieważ nie ma
w niej żadnych odniesień i punktów porównawczych
do przestrzeni.
Przestrzeń "ODWRÓCONA" ewokuje świat, przedmioty,
postacie - nie w ich "oglądzie pozytywnym",
przeznaczonym do prezentacji, lecz na zasadzie
odwróconej rękawiczki, albo kieszeni,
gdzie odkryte szwy, zwisające nici i strzępy
cała ta "anatomia" nędzna i niskiego gatunku
w niczym nie przywodzi na myśl znanych nam praw
panujących na zewnątrz, kształtujących
formy racjonalne i sfamiliaryzowane.
Jest to gatunek rzeczywistości - należy to podkreślić -
nie mającej nic wspólnego z oniryzmem surrealizmu,
ani freudowską podświadomością.
Piszę esej pt. "Spotkanie z Nosorożcem Dürera",
który jest początkiem moich poszukiwań realności,
nazwanej przeze mnie nieco później Realnością Najniższej
Rangi.
1962, Moje ostatnie eksperymenty w teatrze zawodowym,
"świecznik" Musseta.
Przypadkowa kompresja przedmiotów.
Przygotowuję masę realistycznie wykonanych przedmiotów,
(prawie realnych), które w sztuce występują lub mogą
występować, które mają lub mogą mieć swoją rolę
w sztuce, jest tego cała masa, ogromne ilości,
mnożę je, zbieram różne inne "Znalezione Przedmioty",
kompletnie nieużyteczne i nieusprawiedliwione,
mieszam wszystko razem, zbijam, ściskam, niemal
sprasowuję absurdalnie i alogicznie,
powstaje NOWA REALNO¦Ć wedle nowego porządku,
na zasadzie wykorzystania PRZYPADKU.
Na pustej scenie powstaje sfera zagęszczona do
najwyższego stopnia, tak że przedmioty tracą
swoją przedmiotowość i przedmiotową funkcję,
stają się materią. W tym samym czasie
w teatrze CRICOT 2 realizuję pełne założenia
sztuki Informel, nazywam ten etap
TEATREM INFORMEL,
realizuję praktycznie moją ideę REALNO¦CI
NAJNIŻSZEJ RANGI, używam metody DESTRUKCJI,
Metody PRZYPADKU (w całej pełni),
operuję moją definicją PRZEDMIOTU BIEDNEGO
i MIEJSCA BIEDNEGO.
Tadeusz Kantor, "Rozwój moich ideii scenicznych. Określenia", cyt. za: "Tadeusz Kantor. Metamorfozy. Teksty o latach 1938-1974", wybór i opracowanie Krzysztof Pleśniarowicz, Cricoteka, Księgarnia Akademicka, Kraków 2000, s. 238-241.
- Tadeusz Kantor, "Moja idea teatru", w: Program do sztuki "Nosorożec" Eugene Ionesco, Stary Teatr, Kraków 1961;
- "Polskie dzieło plastyczne w XV - lecie PRL", Katalog wystawy pod redakcją Tamary Bryjowej, Warszawa XI - XII 1962;
- Jerzy Grzegorzewski, "Scenografia Kantora", w: "Współczesność", nr 8, Warszawa 1963;
- Zenobiusz Strzelecki, "Polska plastyka teatralna", Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1963, t.III;
- Zenobiusz Strzelecki, "Kierunki scenografii współczesnej", Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1970;
- Denis Bablet, "Rewolucje sceniczne XX wieku", tłum. Zenobiusz Strzelecki, Krystyna Mazur, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1980;
- Tadeusz Kantor, wypowiedź nagrana w XII 1987 przez Dariusza Domańskiego, spisana z taśmy przez Krystynę Dziewańską, w: "Władysław Krzemiński", Kraków 1991;
- Tadeusz Kantor, "Metamorfozy. Teksty o latach 1938-1974", wybór i opracowanie Krzysztof Pleśniarowicz, Cricoteka, Wydawnictwo Naukowe, Kraków 2000;
- Jan Kłossowicz, "Słownik Teatru Polskiego", Muza S.A., Warszawa 2002;
- "Tadeusz Kantor. Kolekcja 'A' ", redakcja i opracowanie Anna Halczak, Galeria Sztuki w Legnicy, Cricoteka, Kraków 2003;
- "Tadeusz Kantor. Zbiory publiczne", redakcja i opracowanie Anna Halczak, Cricoteka, Kraków 2003;
- Elżbieta Nowicka, "Dzieje teatru w Polsce", Wydawnictwo Podsiedlik - Raniowski i Spółka, Poznań;
- Małgorzata Paluch – Cybulska, "Tadeusz Kantor. Scenografie dla 'teatrów oficjalnych' ", Cricoteka, Kraków 2006;
Wybór: Małgorzata Paluch-Cybulska
