Warsztaty: Mikołaj Mikołajczyk. Kochaj mnie, czyli „cholernie spadam!”
Termin i miejsce:
7–18 marca 2016, Cricoteka, ul. Nadwiślańska 2–4, Kraków
(warsztaty będą się odbywały w czasie dostosowanym do uczestników, pomiędzy 12:00 a 19:00)
Liczba uczestników:
max. 20 osób
Dla kogo?
Warsztat kierowany jest w pierwszej kolejności do seniorów oraz ludzi z ograniczeniami ruchowymi. Zapraszamy też wszystkich, którzy pragną być częścią międzypokoleniowego dialogu ruchowo-emocjonalnego.
Spotkania zakończymy pokazem publicznym 22 marca 2016 o godz. 19:00.
„Warsztat z pogranicza tańca, performansu i działań interaktywnych inspirowany jest późnym okresem twórczości Tadeusza Kantora, prezentowanym na wystawie Tadeusz Kantor Cholernie spadam!. W malarskich autoportretach i dziełach teatralnych artysta wykorzystał swoją cielesność jako narzędzie do mówienia o sobie samym: o własnej intymności i prywatności, zagrożonej kondycji, o oswajaniu i przekraczaniu własnych granic. Jest to jeden z bodźców dla aktywizacji cielesności w trakcie warsztatów: uczestnicy będą mieli okazję opowiedzieć o swojej emocjonalności za pomocą ruchu, przełożyć własne doświadczenia życiowe na język tańca, nazwać ograniczenia i bariery, które chcieliby przełamać, zapytać o to, co z własnej historii możemy dać innym, a przede wszystkim: co możemy dać sobie?
Dla Mikołaja Mikołajczyka taniec jest życiem i wolnością. W trakcie warsztatów realizowane będą przede wszystkim zajęcia ruchowe i taneczne, kontakt z ciałem, dotykiem i muzyką. Uczestnicy będą rysować na ciele swoim, albo partnera – palcem, dłonią, nosem, łokciem oraz będą werbalizować to, co jest rysowane. Uczestnicy spróbują nadać dotykowi emocje i znaczenia. Zbudują taneczny, zrytmizowany ciąg myśli indywidualnych i wspólnych. Wiąże się to z przekazywaniem komunikatu, nawiązywaniem kontaktu oraz z poszukiwaniem i definiowaniem własnej cielesności, nie tylko poprzez wygląd, ale także dotyk i poddanie się muzyce.
Warsztaty będą też uczyć rozpoznawania własnych możliwości: na co w określonym wieku lub w danej kondycji możemy sobie pozwolić? Do jakiego stopnia nasza fizyczność jest ograniczająca? Niezwykle istotny w warsztatach jest element autobiograficzny. Prowadzący jest tancerzem czynnym – ale po wypadku. Kilka lat temu, będąc wybitnym solistą baletu Teatru Wielkiego w Poznaniu, przeżył na scenie tragiczny wypadek, po którym u szczytu kariery musiał przejść na rentę. Zmagając się z ograniczoną ruchowością, znalazł sposób na oswojenie swojej nowej kondycji. Stąd łatwiej dziś porozumiewa się z ludźmi, którzy są ograniczeni, w sensie fizycznym, psychicznym, czy zdrowotnym, którzy nie są w stanie estetyzować ruchu ze względu na swój wiek lub kondycję. Bardzo ważna jest tutaj walka, a więc przełamywanie własnych ograniczeń, szukanie nowych możliwości ekspresji, dawanie sobie szans od nowa. Mikołajczyk, pracując z ludźmi starszymi w Zakrzewiu w Wielkopolsce, pomaga w szukaniu dróg bycia potrzebnym. Nie chodzi tylko o bycie potrzebnym społeczeństwu, ale przede wszystkim o to, by być potrzebnym sobie i by umieć walczyć o pozytywne aspekty każdej chwili, celebrować swój czas, ciało i umiejętności, buntować się przeciwko ograniczeniom, poprzez dystans do życia. Świadomość własnych nieumiejętności i niemożliwości fizyczno-psychiczno-zdrowotnych, umożliwia przekazanie innym jak żyć i być szczęśliwym, oraz jak relatywizują się nasze problemy w zależności od cielesnej kondycji i tego, w jaki sposób możemy wykorzystać nasze ciało, by sobie pomóc.
Kolejnym z zagadnień, poruszanych w trakcie warsztatów będzie samotność. Jak w samotności szukać miłości do siebie samego i do innych? Czy jest możliwe szczęście w samotności? Jak przebiega zarządzanie motoryką własnych emocji? Ingerencja w emocjonalność odbywać się będzie za pomocą muzyki i różnorodnych zadań. Jednym z nich będzie praca z dwoma hasłami, które od wielu lat towarzyszą tancerzowi: „kochaj mnie” i „kocham cię”. Mikołaj Mikołajczyk proponuje tu wspólne przeżywanie następującego problemu: brak miłości i poszukiwanie miłości / dawanie miłości i prośba o to, by ktoś nam ją dał. Chodzi tu o różne prezentowanie tego samego problemu, tendencje zwrotne, różne zapotrzebowania. Zdaniem Mikołaja Mikołajczyka akceptacja samotności i cierpienia może postawić nas w zupełnie innym, czasem nieoczekiwanym, miejscu.
W trakcie warsztatów będzie miało miejsce wspólne przełamywanie bariery wstydu i otwartości, oraz przełamywanie nowości wspólnej dla wszystkich uczestników i prowadzącego.
Kluczowe dla warsztatu będzie przekazywanie sobie nawzajem energii, swoich słabości i swojej siły, przyjmowanie emocji od innych, zrzucanie emocji z siebie.”
Mikołaj Mikołajczyk, Małgorzata Paluch-Cybulska
Mikołaj Mikołajczyk – tancerz, choreograf. Ukończył Państwową Szkołę Baletową w Poznaniu, studiował na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu historię sztuki i socjologię. Pracował we Wrocławskim Teatrze Pantomimy we Wrocławiu, Polskim Teatrze Tańca w Poznaniu, Teatrze Wielkim w Poznaniu, oraz Badisches Staatstheater w Karlsruhe. Przeszedł wszystkie szczeble artystycznej kariery: od adepta do I solisty baletu. W Operze na Zamku w Szczecinie był kierownikiem baletu, który następnie przekształcił w autorski teatr tańca Teatr DNA – taniec zakodowany genetycznie.
Współpracował z choreografami reprezentującymi różne style taneczne i sposoby myślenia oraz kreowania przestrzeni artystycznej, takimi jak: Henryk Tomaszewski, Mats Ek, Birgitt Cullberg, Ewa Wycichowska, Teresa Kujawa, Olaf Schmidt, Gray Veredon, Conrad Drzewiecki, Barbara Gołaska, Andrzej Glegolski, Emil Wesołowski, Przemysław Śliwa, Henryk Konwiński, Marek Różycki, David Earle, Waldemar Wołk-Karaczewski, Jerzy Makarowski, Yvan Bataille, Antal Fodor.
Występował na wielu festiwalach w kraju, jak i za granicą: Edynburgu, Sofii, Lill, Carcassonne, Berlinie, Hamamatsu, Xanten, Luksemburgu, Brukseli, Brugii, Kownie, Warszawie, Poznaniu, Łodzi, Krakowie, Lublinie i innych. Współtworzył warsztaty i festiwale tańca: Letnie Spotkania Artystyczne w Kutnie, Lądeckie Lato Baletowe w Lądku Zdroju, warsztaty tańca w Sieradzu i Szczecinie.
W ostatnich latach, po odejściu od pracy w zespołach baletowych, w poznańskim Starym Browarze artysta przygotował dwa solowe spektakle – Waiting (2006) i Z Tobą chcę oglądać świat (2008), a także muzyczno-taneczny projekt poLY-RHYtm ze Zbigniewem Kozubem, przygotowany w ramach Festiwalu Wiosny w Poznaniu (2009). Waiting został uznany za jeden z najważniejszych spektakli w polskim tańcu na przestrzeni wielu lat i pokazywany był w ramach Polskiej Platformy Tańca w Poznaniu (2008). Spektakl odczytywać można jako rodzaj osobistej wypowiedzi na temat tańca i statusu tancerza. Jesienią roku 2011 Mikołaj Mikołajczyk przygotował premierowy spektakl Plasir d’amour, który dołączony do wcześniejszych Waiting i Z Tobą chcę oglądać świat stworzył autobiograficzny Tryptyk, po raz pierwszy pokazany w całości w ramach Maat Festivalu/Konfrontacji Teatralnych w Lublinie.
Zrealizował również takie projekty, jak: Faust – zdarzenie według Marlowe’a/Grotowskiego, z muzyką Zbigniewa Kozuba (Festiwal Klasyka Polska w Opolu, Teatr Dramatyczny w Opolu 2009), spektakl Wszystko jutro, czyli lalki wybawione − na podstawie Teorematu Piera Paolo Pasoliniego − z aktorami Teatru Dramatycznego w Opolu (2010), a także dwa projekty w ramach ODRAMY 2010 − VI Międzynarodowych Dni Nowej Dramaturgii w Opolu.
Podczas edycji Maat Festivalu w Lublinie w roku 2011 (Peryferia ciała), połączonej z Konfrontacjami Teatralnymi, pokazał zrealizowany wspólnie z Tomaszem Bazanem projekt Święta wiosny.
We wrześniu 2012 odbyła się premiera spektaklu tanecznego z elementami teatru dokumentalnego Teraz jest czas w reżyserii i choreografii Mikołajczyka, z udziałem działającego przy Zakrzewskim Domu Kultury „Dom Polski” chóru seniorów „Wrzosy”. Była to pierwsza premiera zrealizowana w ramach projektu Wielkopolska: Rewolucje. Sam twórca tak mówił o spektaklu: Tańczył będę nawet z ośmioma dychami na karku. W tańcu nie chodzi tylko o sprawność techniczną czy fizyczną. Równie dobrze mogę samymi palcami tańczyć, tworząc taki koncept, że cała uwaga widza skupi się na nich. Nie potrzeba odrywać się od ziemi pół metra, by zatańczyć.
Rok później w ramach projektu Wielkopolska: Rewolucje odbyły się premierowe pokazy spektaklu Noce i dnie, będącego kolejną odsłoną współpracy Mikołajczyka z Zespołem Śpiewaczym „Wrzos” z Zakrzewa. Przedstawienie powstało we współpracy z Małgorzatą Dziewulską (współpraca dramaturgiczna), scenografem i artystą wideo Mirkiem Kaczmarkiem, kompozytorem Zbigniewem Kozubem, Iwoną Pasińską i Adamem Ferency. Tym razem seniorzy inspirowali się historią Wielkopolski, ukazaną w powieści Marii Dąbrowskiej Noce i dnie – stawiającej pytania o podsumowanie życia, jego spełnienie i niespełnienie.
Jesienią 2012 roku w ramach cyklu RE//MIX komuny//warszawa artysta zrealizował RE//MIX Henryk Tomaszewski, przygotowany we współpracy z Małgorzatą Dziewulską (współpraca dramaturgiczna) i Zbigniewem Kozubem (muzyka). W październiku 2013 wystąpił w duecie z Iwoną Pasińską w spektaklu artystki zatytułowanym Ostatnia niedziela. RE//MIX Conrad Drzewiecki w komunie//warszawa (w ramach festiwalu kończącego kilkuletni projekt RE//MIX).
W listopadzie Mikołajczyk był rezydentem Maat Festivalu – Border Line 2013 w Lublinie – platformy dedykowanej tancerzom-solistom. Premiera solowej pracy Mikołajczyka, Projekt Lutosławski… Jesteś kimś, kogo kiedyś znałem, odbędzie się 14 grudnia 2013.
Od wielu lat artysta jest również niezwykle aktywny jako choreograf i autor ruchu scenicznego dla twórców teatralnych w teatrach dramatycznych i w operze. Wielokrotnie współpracował z jednymi z najważniejszych artystów współczesnego teatru. Byli wśród nich m.in.: Barbara Wachowicz, Maja Kleczewska, Małgorzata Dziewulska, Jolanta Ptaszyńska, Natalia Korczakowska, Bogna Podbielska, Katarzyna Raduszyńska, Krzysztof Warlikowski, Piotr Kruszczyński, Grzegorz Jarzyna, Adam Hanuszkiewicz, Tomasz Hynek, Wojciech Szelachowski, Krzysztof Garbaczewski, Andrzej Bartnikowski, Krzysztof Rekowski, Jacek Papis, Michał Borczuch, Mikołaj Grabowski, Łukasz Chotkowski i Piotr Sieklucki. Opracował ruch sceniczny do wielu spektakli, wśród których warto wymienić Leonce i Lena (Teatr Dramatyczny w Warszawie), Lulu (Narodowy Stary Teatr w Krakowie) i Wieczór sierot Michała Borczucha (Festiwal Dialogu Czterech Kultur) oraz Marat-Sade (Teatr Narodowy w Warszawie) i Sudden rain/Between Mai Kleczewskiej (Teatr Wielki – Opera Narodowa), a także Opętanych (Teatr Dramatyczny im. Szaniawskiego w Wałbrzychu) i Odyseję (Teatr im. Kochanowskiego w Opolu) Krzysztofa Garbaczewskiego.
Warsztat taneczny prowadzony przez Mikołaja Mikołajczyka w ramach programu towarzyszącego wystawie Tadeusz Kantor Cholernie spadam!