TARANTERRA. Laboratorium pizzichi i tarantyzmu
Tarantyzm to apulijski fenomen, który od wieków sytuował się na granicy chorobowej aberracji, mistycznego obrzędu i kulturowego widowiska. Od lat też fascynował i pobudzał wyobraźnię nie tylko psychiatrów i psychologów, ale przede wszystkim inspirował artystów teatralnych, którzy dostrzegli w nim twórczy potencjał.
Dramatyczne historie tarantystek twierdzących, że zostały ukąszone przez jadowitą tarantulę i potrzebują „wytańczyć” swoją chorobę we frenetycznym tańcu, dziś są już dobrze znane z klasycznej pozycji antropologiczno-religioznawczej Ernesta de Martina pt. Ziemia zgryzoty. Mimo wszystko, nieustannie towarzyszy nam myśl, że temat ten nie został właściwie zgłębiony na polu nauk humanistycznych, a badawcze możliwości interpretacji zjawiska są wciąż niewyczerpane.
Do projektu zaprosiliśmy siedmioro specjalistów, znanych i cenionych antropologów, artystów, historyków teatru i badaczy sztuk performatywnych. Osób z różnych uniwersytetów i ośrodków badawczych w Polsce i we Włoszech, na co dzień zajmujących się nie tylko tematyką performansu, ale posługujących się multidyscyplinarnymi narzędziami w badaniach nad kulturą.
Konferencja W rytualnym kręgu ma być wstępem do kompletnego przebadania na rodzimym gruncie tarantyzmu w odniesieniu do innych rytuałów posesyjnych oraz próbą odczytania tego fenomenu jako pewnego rodzaju procesu artystycznego.
Warsztaty pizzichi i tarantelli TARANTA ATELIER w Cricotece
9 czerwca 2016
godz. 11:00-14:00
10 czerwca 2016
godz. 11:00-14:00
godz. 18:00 (performans na zakończenie warsztatów)
Prowadzenie: Maristella Martella (Salento)
Warsztaty teatru tańca z Maristellą Martellą poświęcone są symbolicznym, ikonograficznym oraz literackim aspektom tarantyzmu – rytuału taneczno-muzycznego z regionu włoskiego Salento – a także związanego z nim tradycyjnego tańca pizzica salentina.
Przedmiotem warsztatów Taranta Atelier jest próba zmierzenia się z tematem „tarantyzmu dzisiaj” poprzez naukę kroków włoskich tarantelli, a następnie budowanie sekwencji tanecznych, które składają się na wspólnie tworzoną opowieść.
Warsztaty poprowadzi Maristella Martella – tancerka, choreografka, performerka, założycielka stowarzyszenia Compagnia Tarantarte. Maristella kodyfikuje język ekspresji tańca, wyłaniający się ze spotkania kultury taneczno-muzycznej Salento z kulturą śródziemnomorską.
11 czerwca 2016, godz. 11:00-15:00
Transmisja na żywo przebiegu konferencji z Instytutu Teatralnego im. Z. Raszewskiego
Wstęp wolny
Konferencja “W rytualnym kręgu” w Instytucie Teatralnym im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie
10 czerwca 2016, godz. 18:00
Transmisja na żywo performansu z Cricoteki
11 czerwca 2016, godz. 11:00-15:00
Konferencja
Konferencja jest dedykowana prof. Luigiemu A. Santoro (1944-2015) z Universitá del Salento w Lecce, historykowi teatru, wybitnemu znawcy tarantyzmu.
Prowadzenie: prof. Dariusz Kosiński
Tłumaczenie: Monika Kocańda
Udział wezmą: Alessandro Santoro (Associazione Oistros Lecce I), Katarzyna Winiarska-Ścisłowicz (UJ), dr Katarzyna Woźniak (UP), Marcin Kozłowski (UAM), dr Dorota Sosnowska (IKP UW), prof. Dariusz Czaja (UJ), Maristella Martella (Compagnia Tarantarte)
Program:
- Prof. Dariusz Czaja (Uniwersytet Jagielloński, Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej) Czytanie przez prof. Dariusza Kosińskiego fragmentu pracy prof. Dariusza Czai o muzyczności w tarantyzmie i powrocie Dionizosa
- Marcin Jacek Kozłowski (Uniwersytet Adama Mickiewicz w Poznaniu, Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej) Od Tócatl do Spidermana. Symbolika pająka wśród ludności Ameryk
- Maristella Martella (Salento) Tarantyzm, dziś
- Alessandro Santoro (Università del Salento, Dipartamento de Beni Culturali) Czytanie fragmentu (rozdział Mia nonna) ostatniej książki Luigiego A. Santoro Te la racconto io la taranta
- dr Dorota Sosnowska (Uniwersytet Warszawski, Instytut Kultury Polskiej, Zakład Teatru i Widowisk) Czarna zgryzota. Tarantyzm i inne fenomeny transowe w kontekście black studies
- Katarzyna Winiarska-Ścisłowicz (Uniwersytet Jagielloński, Wydział Polonistyki, Katedra Teatru i Dramatu) Tarantyzm w kadrze filmowym. Viaggio a Galatina Luigiego A. Santoro
- dr Katarzyna Woźniak (Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Instytut Neofilologii, Katedra Języka i Kultury Włoskiej) Jedna, żadna i sto tysięcy. Włoszka jako medium