Ale po co ja to opowiadam? – teatr i postpamięć. Otwarte seminaria

Czwarte z cyklu dziesięciu seminariów w ramach projektu „Dziś są moje urodziny – poszukiwania”. Cykl seminariów, prowadzonych przez badaczy, badaczki i osoby związane z Teatrem Cricot 2, ma formułę otwartych dla publiczności spotkań.

Temat: „Ale po co ja to opowiadam?” – teatr i postpamięć

Prowadząca: Marta Bryś, Akademia Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie

Czy można pamiętać coś, czego się nie przeżyło? Czy można utożsamić się z opowieścią o nieswojej przeszłości? Czy można przeżywać czyjeś wspomnienia jak własne? Czym różni się pamięć od postpamięci? W spektaklu Dziś są moje urodziny na scenie pojawiają się zarówno osoby z prywatnego życia Kantora, postaci z jego spektakli, a także osoby znane szerokiej publiczności jak Wsiewołod Meyerhold czy Maria Jarema. Tytułowe zdanie wypowiada mężczyzna grany przez Zbigniewa Gostomskiego, który wychodzi z drewnianej skrzyni z opaską z gwiazdą Dawida na ramieniu i dzieli się „swoimi” wspomnieniami. Powtarza zdania odtwarzane z nagrania; świadectwo ocalenia Jonasza Sterna z rozstrzelania i ucieczki z masowego grobu pod Lwowem. Czy teatr może tworzyć wspomnienia? Czy przeszłość można „ocalić od zapomnienia”? Jak odpowiedzieć na pytanie Sterna, z którym z powrotem schował się do teatralnej skrzyni?

Dziś są moje urodziny – poszukiwania to projekt, który w całości został zaplanowany z myślą o ostatnim teatralnym dziele Tadeusza Kantora – Dziś są moje urodziny. Spektakl posiada różnorodne, nierzadko sprzeczne sensy; wpisane są w niego napięcia, fatum, graniczność, piękno, klęska. Prace nad przedstawieniem zostały przerwane nagle, w konsekwencji nagłej śmierci Kantora po jednej z ostatnich prób. Przez to często postrzega się ten spektakl w kategoriach dzieła niedokończonego. Przedstawienie miało swoją premierę w Tuluzie w 1991 roku i grane było kilkadziesiąt razy do 1992 roku. Dla porównania Umarłą klasę pokazywano około pięciuset razy. Dziś są moje urodziny nie zdobyły rozgłosu porównywalnego do wcześniejszych spektakli Teatru śmierci. Projekt jest też pretekstem by w poszukiwaniu interpretacyjnych tropów sięgnąć do zasobów Żywego Archiwum, które stało się sercem założonej w 1980 roku Cricoteki.
Tematy otwartych seminariów zogniskowane będą wokół istotnych dla dzieła wątków – od prezentacji stanu badań nad przedstawieniem, po krytyczne perspektywy związane z pamięcią i post-pamięcią o spektaklu, metodą pracy Tadeusza Kantora czy wieloaspektową dramaturgią. Zgromadzone w zasobach Archiwum Tadeusza Kantora w Cricotece materiały będą stanowiły podstawę procesu badawczego i działań twórczych. Projekt ma angażować sztukę i naukę, które razem są w stanie nie tylko opowiedzieć o zamkniętym już procesie twórczym, ale także uruchomić kolejny.

Cykl seminariów wprowadzających projekt przyjmie formułę otwartych dla publiczności spotkań. Zachęcamy do udziału w nich osoby zajmujące się studiami nad teorią oraz historią sztuki, teatru i performansu.

Szczegółowy harmonogram seminariów dostępny na stronie: www.cricoteka.pl

Kuratorzy: Tomasz Pietrucha, Bogdan Renczyński
Producentki: Justyna Droń, Anna Rejowska
Identyfikacja graficzna: Andrea Nikolov
Promocja: Małgorzata Kmita–Fugiel, Zofia Mikołajska
Obsługa techniczna: Mariusz Gąsior, Michał Warmusz
Opieka publiczności: Aleksandra Treder
Współpraca: Wiktor Bury, Joanna Geroch. Magdalena Link – Lenczowska, Aldona Mikulska, Agnieszka Oprzadek, Małgorzata Paluch-Cybulska, Anna Pulit, Małgorzata Raczkowska, Luna Sawka, Olena Yanushewska,Natalia Zarzecka, Dorota Ziajko

Produkcja: Cricoteka
Partnerzy: Staromiejskie Centrum Kultury Młodzierzy, Wydział Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego

Patroni medialni: TVP 3 Kraków, TVP Kultura, Radio Kraków, Radio Kraków Kultura, e-teatr

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.