REZERWAT LUDZKI
„(…)
(1959) Problem przedmiotu stał się dla mnie kluczowym. Tworzył nową sferę w r a ż l i w o ś c i, czyli nową estetykę. Nazywam tę sferę r e a l n o ś c i ą b i e d n ą lub n a j n i ż s z e j r a n g i.
(1960) Przedmiot jest dla nas niedostępny. Wszelkie procedury formalne, usiłujące go „o d k r y ć” kończyły się fiaskiem. Jedynie przedmioty „najniższej rangi”, „biedne”, u progu śmietnika, wraki, na skutek utraty swoich życiowych, praktycznych funkcji oraz utraty wartości estetycznych, które je zasłaniały – ujawniają swoje autonomiczne, „p r z e d m i o t o w e” istnienie.
Stąd fascynacja r e a l n o ś c i ą u b o g ą,
n a j n i ż s z y c h r e j o n ó w w hierarchii przedmiotowej,
skazanych na ś m i e t n i k, u p r o g u z n i s z c z e n i a…
(1960) czy nie można by go (przedmiotu) „dotknąć” w sposób „sztuczny”, poprzez negatyw,
o d c i s k, lub przez u k r y c i e, przez coś, co go ukrywa?…”
(Tadeusz Kantor Metamorfozy. Teksty o latach 1938 – 1974, wybór i opracowanie Krzysztof Pleśniarowicz, Cricoteka, Księgarnia Akademicka, Kraków 2000, s. 359)